RECENSIE Bach Concertos for Organ and Strings – Les Muffatti & Bart Jacobs

Er zijn van die cd’s waar je bij de eerste maten al weet: dat zit wel goed. Deze cd van Bart Jacobs en het ensemble Les Muffiati is er zo één.

Text Example

advertentie



Op het moment dat Les Muffatti de D-dur inzet klopt gelijk alles.De opname is werkelijk subliem, het orkest heeft een fabelachtige sound en als na een paar maken Bart Jacobs zijn look-like Silbermann aan het geheel toevoegt is het plaatje compleet.

Bewerkingen

De opname is een ode aan een concert wat Bach in 1725 gaf in Dresden bij de inwijding van het Silbermann-orgel voor de Sophienkirche. Ook daar zou de grootmeester in dergelijke vorm hebben gemusiceerd met ‘diverse Concerten met unterlauffender Doucen Instrumental-Music’.

Voor deze gelegenheid heeft Bart Jacobs bewerkingen gemaakt van vijftien delen uit cantaten en instrumentale concerto’s van Bach. In deze vorm zijn weer vier concerto’s en drie losse delen samengestel. Het leuke is dat deze concerto’s ook echt als eenheid klinken. 

Op elkaar ingespeeld

De titularis van Sint Michiels & Sint Goedelekathedraal te Brussel hoeft geen aanbeveling. De afgelopen jaren heeft hij al veel lof ontvangen voor zijn barokinterpretaties.

Hij laat zich voor deze gelegenheid vergezellen door een ensemble dat in 1996, geïnspireerd door Georg Muffat de strijkstokken ineen heeft geslagen en naast Muffat veel andere oude juwelen heeft gespeeld en vastgelegd. Ondanks de kleine bezetting (10 strijkers en een klavecimbel) hebben ze een mooie ronde sound, ongetwijfeld helpt daar de akoestiek van de kerkj in Bornem ook aan mee. Organist en orkest zijn prima op elkaar ingespeeld en hebben hoorbaar plezier in hun werk.

Bach-goud

Het mooie van deze opname is dat het enerzijds gewoon een aangename klassieke easy listening-cd is, maar het anderzijds vooral uitnodigt om ook heel intensief (eventueel met partituur erbij) te volgen hoe de muzikanten dit Bach-goud naar hun hand zetten.

Neem de Siciliano die in het eerste concerto is opgenomen: er zitten toch geen rietblazers in het ensemble? Nee, maar de dulciaan van het orgel weet fantastisch deze solistische rol te spelen. Dit was overigens altijd al een orgelpartij, maar die viel doorgaans in het niet vanwege de alt die haar/zijn aria zingt en bij deze versie achterwege is gelaten. Op een andere plek blijkt de prestant de solistische rol met veel verve te spelen.

Overigens heeft Jacobs er in zijn transcripties een paar keer voor gekozen de vocalisten helemaal weg te laten. Een mooi voorbeeld daarvan is het tweede deel uit BWV 146, waar Bach een indrukwekkend koordeel had staan. Maar ook zonder dat koor blijkt nog steeds dat de boodschap van ‘Wir müssen durch viel Trübsal in das Reich Gottes eingehen’ volledig vertolkt blijft en er een mooi en dramatisch adagio ontstaat. Overigens was Bach zelf ook een meester in het bewerken van zijn eigen werk en voegde naar lieve lust stemmen toe of liet ze juist weg. Bart Jacobs bevindt zich dus in goed gezelschap.

Thomas-orgel

Wordt doorgaans bij dergelijke concerto’s het orgel als continuo-instrument ingezet, hier klinkt de complete Thomas, waarbij ook nu weer wordt bevestigd dat Dominique Thomas tot de top van de orgelbouw behoort.

Het instrument in Bornem is in 2013 gebouwd en heeft vooral Gottfried Silbermann als inspiratiebron gehad. Dat is hem ook aan te zien. Het is met 15 stemmen aan de bescheiden kant, maar door de, vooral in Duitsland veel toegepaste, wisselslepen is er sprake van een volwaardig tweeklaviers instrument. Het leuke is dat het orgel ook volledig aan bod komt, alleen de pedaalfagot blijft achterwege, dat zou ook het orkest verstoren.

Loftrompet

Volgens mij heb ik nu wel genoeg de loftrompet gestoken. Ik zou zeggen: aanschaffen maar. Je zult zien dat de oren van huisgenoten die minder klassiek minded zijn dit muzikale feest ook weten te waarderen.


Johann Sebastian Bach – Concertos for Organ and Strings

Reconstruction after Concertos and Cantates

Les Muffatti
Bart Jacobs – organ & reconstructions

Concerto in D major after BWV 169 and BWV 49; Concerto in D minor after BWV 146, BWV 188 and BWV 1052; Sinfonia in G major after BWV 156; Sinfonia in G major after BWV 75; Sinfonia in D major after BWV 29 and BWV 120a; Concerto in D minor after BWV 35 and BWV 1055; Concerto in G minor after BWV 1041 and BWV 1058

Ramée – RAM 1804, TT 79’59, opname 05/2018, € 19,00 | outhere-music.com

Lees ook
Vroege orgelwerken en sinfonia’s van J.S. Bach