advertentie
Met deze cd geven het Orgelpark en Verschueren Orgelbouw hun visitekaartje af. Want of er nu inderdaad een orgel à la Cavaillé-Coll in het Orgelpark staat, moet blijken als het oeuvre van Franck erop uitgevoerd wordt. Wat mij betreft zijn opdrachtgever en bouwer dan met de hoogste lof in hun opzet geslaagd. Dat is goed nieuws, niet alleen voor het Orgelpark, maar ook voor Nederland. Het aantal orgels in ons land waarop Franck stijlgetrouw uitgevoerd kan worden is immers klein.
Het Orgelpark heeft door Leo van Doeselaar te vragen voor een integrale Franck een veilige keuze gemaakt. Je mag er bij voorbaat vanuit gaan dat een allround musicus als Van Doeselaar goed werk zal afleveren. Die verwachting wordt dan ook niet beschaamd. Wel heeft de interpretatie van de orgelwerken van Franck haar eigen moeilijkheden. Bestaat er zoiets als ‘de’ manier waarop de werken van Franck benaderd moeten worden?
Jean Langlais heeft eens een uitspraak doorgegeven van zijn leermeester Albert Mahaut, die op zijn beurt weer een leerling van Franck was: dat we ons geen voorstelling kunnen maken van de vrijheid waarmee Franck zijn eigen werken uitvoerde. Ter illustratie voerde Langlais Prélude, Fugue et Variation en de Fantaisie en la uit. In het eerste stuk verzoop Langlais in zijn eigen agogiek, maar het tweede stuk was van een bovenaardse schoonheid.
Bij Van Doeselaar horen we precies het omgekeerde gebeuren. Hier leidt terughoudendheid in het toepassen van rubati tot een verfijnde Prélude, Fugue et Variation. De Fantaisie en la klinkt echter aanmerkelijk aardser dan bij Langlais. Het vergelijken van alleen al deze twee interpreten moet m.i tot de conclusie leiden dat de vertolker zich bij zijn interpretatie moet laten leiden door het karakter van het gespeelde werk. De benadering van Van Doeselaar is mij dan ook wat te uniform.
In sommige gevallen pakt dat heel goed uit. Wat mij betreft geldt dat vooral voor de Pastorale. Zelden heb ik de regen zo horen spetteren als hier bij Van Doeselaar. Ook het Grande Pièce Symphonique en de Final hebben baat bij zijn benadering. Deze stukken worden nergens banaal, wat nogal eens wil gebeuren als de vertolker de teugels teveel laat vieren.
Maar de keerzijde horen we bij de Fantaisie en Ut en het tweede Choral. De openingsbladzijden van beide werken horen wat mij betreft tot de meest betoverende van de hele orgelliteratuur. Maar die magie ontbreekt bij Van Doeselaar ten enenmale. Dat Van Doeselaar niet wegdroomt bij Franck is goed. Maar soms is het of hij zich ook niet verwondert. De vier sterren voor de uitvoering zijn wat mij betreft dan ook een gemiddelde.
Op dat gemiddelde valt er overigens veel moois te beluisteren. Bijvoorbeeld het Pièce heroïque en het Prière. Dat laatste werk had iets verstilder mogen eindigen, maar verder klinkt het ondanks of dankzij Van Doeselaars terughoudende benadering heel overtuigend.
Op deze integrale Franck staan de werken die daar traditioneel toe gerekend worden. Het was mij echter een lief ding waard geweest als dat Andantino eens niet opgenomen was, maar in plaats daarvan het Offertoire pour la Messe de Minuit, ook uit 1858, of Sept Pièces uit Francks ‘Orgelbüchlein’ (L’Organiste I, geschreven in dezelfde tijd als de Trois Chorals). Het had helemaal van lef getuigd, als men het aangedurfd had in plaats van de voorlaatste versie van de Fantaisie en ut uit de Six Pièces de laatste versie op te nemen. Zo avontuurlijk is deze dubbel-cd echter niet.
De opname is uitstekend. Men heeft van de Parkkerk geen Saint-Clothilde gemaakt, maar de goed klinkende gereformeerde kerk die zij is. De montage is helaas niet vlekkeloos. Ik hoor in elk geval in het Grande Pièce Symphonique een las op 20’03.
Nog één dingetje: Franck draagt op deze cd de naam César Auguste. Dat zou zijn vader deugd gedaan hebben. [DAVID DE JONG]
Uitvoering: * * * *
Opname: * * * * *
César Auguste Franck, Six Pièces, Trois Pièces, Andantino, Trois Chorals
Leo van Doeselaar, Verschueren-orgel, Orgelpark Amsterdam
Label: Orgelparkrecords
Nummer: 008-2010
Speelduur: 81’24 + 76’52
Boekje: 20 pagina’s (NL/EN)
Prijs: € 25,00
Te bestellen bij
http://www.orgelpark.nl/pages/cd/sub/cdsbestellen
© 2011 www.orgelnieuws.nl
