Vorig jaar verscheen Dialogue van de hand van Gerben Mourik, eveneens vanuit de Basiliek te Toulouse; een plaat met literatuur. Nu is een parallel deel verschenen: Choral, een plaat met improvisaties van meesterimprovisator Gerben Mourik.
Dialogue wordt gekenmerkt door grote originaliteit. Een behoorlijk deel van het programma bestaat immers uit nieuwe muziek. Is de parallelplaat Choral net zo’n waardevolle bijdrage aan het bestaande repertoire? Op het eerste gezicht zou je het niet zeggen: improvisaties over liederen uit het kerkelijk jaar, maar op het eerste gehoor en gelukkig ook na lang luisteren, kan de vraag met een volmondig ja beantwoord worden. Een werkelijk originele plaat! Vanaf de eerste romige Cavaillé-Coll klanken in het Evocation over “Mit Ermst, om Menschenkinder” tot de glorieuze afsluiting van de Touremireaanse Fantaisie-Parafrase.
advertentie
Het is opvallend hoe de erfenis van de inmiddels oude meester Arie J. Keijzer in zijn levensavond nog begint te bloeien door de handen van zijn leerlingen: met bijvoorbeeld een van de meest indrukwekkende Bach-recitals van de laatste jaren (Jolanda Zwoferink in Dresden), en op de hier besproken plaat met de improvisatiekunst van Mourik. Keijzers invloeden zijn bijvoorbeeld goed te horen in het prachtige gedragen Choral ‘Es ist ein Ros entsprungen’.
Een cd vol met Franse invloeden (Vierne, Langlais, Messiaen), op één van de top tien Cavaillé-Colls: 1889/ St. Sernin Toulouse, ook na de akoestische verandering van de basiliek nog zeer indrukwekkend. En toch is dit een Hollandse plaat, eigenlijk ook in de traditie van onder meer Albert de Klerk en Henk Klop. Evenals bij Klop heeft de kleur van de begeleidende harmonieën soms (bijvoorbeeld in ‘O wir armen Sünder’) een vervreemdende en daarmee intrigerende uitwerking op de melodie, zoals ook de impressie van een schilderij door wand en lijst wordt beïnvloed.
Dat bij alle verrassingen de improvisaties nergens gezocht of onnatuurlijk overkomen, zal te danken zijn aan de spontaneïteit waarmee de gehele plaat in één avond werd opgenomen. Ook maakt Mourik het gelukkig nergens te lang; want zoals Daniel Roth in zijn waardigheid als jurylid bij ons Haarlemse Improvisatieconcours (in 2006) over improviseren sprak: ‘Je kunt beter te vroeg stoppen dan te laat!’
Vermeldenswaard tenslotte is het zinvolle en fijnzinnige commentaar dat collega Bert den Hertog heeft geschreven bij de improvisaties. Uw recensent vindt het trouwens bepaald niet van ondergeschikt belang dat het artwork van het boekje op hetzelfde artistieke peil staat als de verrichtingen van Meester Mourik.
Liefhebbers van de oervorm van alle musiceren, de improvisatie, liefhebbers van de geniale orgelmaker Cavaillé-Coll en tenslotte eigenlijk alle ware orgelliefhebbers kunnen hier hun hart ophalen. Bert den Hertog zegt geen woord teveel, als hij zijn toelichting afsluit met ‘Dit is improviseren in optima forma!’ [ARJEN VAN KRALINGEN]
Choral – improvisations
Gerben Mourik Basilique St. Sernin Toulouse/ Cavaillé-Coll 1889
Advent: Evocation ‘Mit ernst, o Menschenkinder’, Marche ‘Veni Redemptor gentium’, Pastorale; Kerst: Motet ‘Quem pastores laudavere’, Scherzando ‘Vom Himmel hoch da komm ich her’, Choral ‘Es ist ein Ros entsprungen’, Toccata ‘In dulci jubilo’; Passie en Pasen: Grave, Prière ‘O wir armen Sünder’, Ostinato ‘Herzliebster Jesu, was hast du verbrochen’, Soli di Cornetti ‘O Haupt voll Blut und Wunden’, Trumpet Voluntary ‘Erschienen ist der herrlich Tag’; Hemelvaart: Concertino ‘Gen Himmel aufgefahren ist’; Pinksteren: Fantaisie-Parafrase ‘Veni, Creator Spiritus’ (Hommage à Charles Tournemire)
Label: VITA Recordings
Nummer: 2012
Speelduur: 62’43
Booklet: 24 pagina’s (NE/ EN)
Prijs: € 18,95
