Bijna een halve eeuw geleden begon ik met weinig middelen aan het aanleggen van een heuse grammofoonplatencollectie. Het vroeg om een waakzaam oog om niet een LP mee naar huis te nemen met werken die je al had.
Je ontkwam toch niet helemaal aan doublures; onder andere de Toccata’s van Bach, Widor en Boëllmann vormden kennelijk een proeve van bekwaamheid die elke organist wiens spel werd vastgelegd diende af te leggen. Decennia later heb je dan een collectie geluidsdragers met weinig leemten en veel overlap. Als luisteraar kun je dan heerlijk kiezen uit een strakke 565, een authentieke, een symfonische of een historische, enz.
Als recensent kun je aan al die uiteenlopende uitvoeringen woorden wagen als: nuchter, bevlogen, gedreven, gepassioneerd, plichtmatig, gekunsteld, stroef of slordig – en fin, er bestaat een ongeschreven recensentenwoordenboek vol aardige verhelderende (of verhullende!) opties. En wat dacht u van ‘een dwingende vertolking’? Word je dan gedwongen het mooi te vinden of te blijven luisteren?
De prachtige plaat van Geerten Liefting biedt een boeiend recital op de twee Vermeulen-orgels van de H. Bonaventurakerk te Woerden. Geerten Liefting (*1983) studeerde aan de Conservatoria van Utrecht, Antwerpen en Rotterdam bij ondermeer Reitze Smits, Wim Henderickx, Luc van Hove en Wiecher Mandemaker. Daarnaast studeerde hij Improvisatie bij Hayo Boerema en Cor Ardesch, en compositie bij Peter Jan Wagemans. Hij won eerste en tweede prijzen op diverse grote internationale concoursen. In 2013 won hij de eerste prijs op het Hinsz-compositieconcours te Kampen, waar het Nederlands Kamerkoor zijn werk Renovatio Mundi in première bracht.
Liefting is sinds augustus 2007 dirigent-organist van de Bonaventurakerk te Woerden en tevens assistent-organist van de Grote of St. Laurenskerk te Rotterdam en vesperorganist van de Domkerk te Utrecht. Het zal menig jong organist een lief ding waard zijn om één van die orgelbanken te ‘bezitten’.
Albert de Klerk sprak graag over een concert als een smaakvol en met zorg samengesteld menu. Zo bezien komt deze cd uit een sterrenrestaurant. Het voorgerecht bestaat uit de Trois Pièces op. 29 van Gabriel Pierné; best wel vaker opgediend, maar hier prachtig voorttokkelend en pianistisch gespeeld. Een heerlijke binnenkomer. Een vondst vond ik Viernes Romance uit zijn Symphonie IV op. 32. Een vondst om een deel uit een symfonie op een toch niet al te groot transeptorgel te spelen. Dit instrument werd in 1923 gemaakt voor de Hasseltse kerk van Tilburg (O.L.V. van de Rozenkrans) en na sluiting van die kerk in 1999 geplaatst in Woerden, waarbij het omgebouwd moest worden en een elektrische speeltafel werd geleverd. Ook de oorspronkelijke opstelling in twee aparte kassen werd gewijzigd.
Liefting sluit op dit orgel af met een gematigd eigentijdse improvisatie – een scherzo in collagevorm – die herinneringen oproept aan Vierne en Cochereau, maar, verrassend genoeg, ook aan de klankwereld van de unieke toonkunstenaar Henk Klop.
De titulaire van de H. Bonaventura vervolgt zijn concert op het hoofdorgel. Dat is ook van Vermeulen (1919). In 2009/2010 vond een algehele restauratie door Adema’s Kerkorgelbouw plaats.
Geerten Liefting speelt enkele delen uit Cathedral Windows van Karg-Elert. Prachtig dat Karg-Elert tegenwoordig zo vaak geprogrammeerd wordt. Heerlijke muziek, die het prima doet op het Vermeulen-orgel, vooral met die afgewogen registraties in bijvoorbeeld Ach bleib mit deiner Gnade, dat uitmondt in een stralend slot, uitwaaierend in de ruime akoestiek van de Bonaventura. Liefting heeft een gave techniek waardoor het opdienen van alle gerechten soepel verloopt. Smullen!
Ook op het hoofdorgel improviseert Liefting en hij houdt tevens zijn opus 11 (Choral) ten doop. Choral is een kunstig en kleurrijk geweven kleed waarin een recitatief spanningsvol wordt uitgewerkt. Behalve Franse moderniteiten ontwaren we ook nu en dan Howells. Prachtig trouwens hoe de beide trompetten uitkomen!
Couleurs Mystiques is een onderhoudende, fraai opgenomen plaat van een getalenteerde jonge organist. Liefting besluit met wat bij menu’s voor sommigen altijd weer het hoogtepunt is: het toetje. Dat is ditmaal geen fondantje, maar Viernes unieke Carillon de Westminster (waar Liefting trouwens in zijn tweede improvisatie even op vooruitgrijpt!). Met dit werk wordt ook het honderdjarig bestaan van het orgel feestelijk gevierd. Het artwork van de cd harmonieert met de hoge standaard van deze productie: doordacht, kleurrijk en mystiek.
Couleurs Mystiques
Pierné: Trois Pièces; Vierne: Romance (Symfonie IV, opus 32), Carillon de Westminster, opus 54 nr. 6; Karg-Elert: uit Cathedral Windows opus 116: Kyrie Eleison | Adeste, Fideles | Lauda Sion; Ach bleib mit deiner Gnade – Symphonischer Choral, opus 87 nr. 1; Alain: Aria, JA 138; Liefting: Choral Op. 11, Improvisaties
Geerten Liefting, Vermeulen-orgels, H. Bonaventurakerk Woerden
STH Quality Classics – CD 1422122; TT 80’46, prijs € 16,95 | sthrecords.nl