De Uruguayaanse organist Cristina García Banegas neemt en krijgt voor haar integrale Bach-opname ruim de tijd. Al dertig jaar geleden kwam het eerste deel daarvan uit. De verschillende delen verschenen in de loop der jaren bij diverse producenten. Sinds 2017 is dat bij het Nederlandse label DMP-records van Daniël van Horssen.
advertentie
Nu ligt deel 21 voor mij, met de titel Jesu, meine Freude, een dubbel-cd. Die titel is ontleend aan een weinig gehoorde, maar heel mooie koraalbewerking van Bach, bekend als BWV 713a. Toen ik enkele jaren geleden een programma moest bedenken voor een bespeling op een eenklaviers Silbermann-orgel in Saksen koos ik ook dit stuk uit.
Banegas gebruikt voor haar Bach-opnamen meestal belangrijke en bekende historische orgels in Europa: Waltershausen, Freiberg, Naumburg, Altenburg, Lövstabruk, Straatsburg, om er maar enkele te noemen. Dat zij nu voor anker ging bij het fraaie Müller-orgel in Leeuwarden, wekt geen verbazing. Ewald Kooiman, Marie-Claire Alain, Ton Koopman en Bram Beekman gingen haar voor, en terecht.
Dit deel is, vermoed ik, de voltooiing van Banegas’ Bach-integrale. Het begrip ‘integraal’ blijkt hier heel ruim opgevat. Slechts een klein deel van de 35 stukken op deze cd’s kunnen gerekend worden tot de canonieke orgelwerken van Bach. Het gros bestaat uit kleine koraalbewerkingen veelal afkomstig uit de verzameling van Reinmar Emans. Het auteurschap van Bach is daarvan niet zozeer omstreden, maar eerder hoogst twijfelachtig. Dat neemt niet weg dat sommige van die bewerkingen zeker de moeite zijn om te leren kennen en vaker gehoord te worden, zoals Ich ruf’ zu dir, Herr Jesu Christ (Emans 111).
Dat geldt ook voor de tweestemmige Fughetta in c, BWV 961, die in zijn opzet verwant is met de tweestemmige Inventionen. Banegas laat dit kleinood horen met de klank van een mooie Dulciaan.
Zij opent haar programma met het vroege G-Dur Praeludium en Fuga, BWV 550, dat sterk de invloed van Buxtehude verraadt. Het is een stuk vol jeugdig enthousiasme, en zo wordt het ook gespeeld, met een articulatie die bij deze vrolijkheid past. Heel fraai ook hoe preludium en fuga met elkaar verbonden worden. Zou houdt Banegas de vaart erin.
Goed bevalt me ook haar uitvoering van Christ lag in Todesbanden, BWV 718, een vroege compositie uit Bachs jaren in Arnstadt, herinnerend aan Böhm en Reincken. Het eerste deel als een langzame dans gespeeld, het tweede deel opgewekt, contrasterend. En ook nu weer een mooie tongwerkenklank.
Banegas besluit haar programma met een van de late, rijpe werken: het grote Preludium en Fuga in e-Moll, BWV 548. Het preludium klinkt streng en duidelijk, voornaam ook. De fuga krijgt een wel heel erg nadrukkelijke aanpak, met afgebeten articulatie, op het agressieve af. Raak gespeeld en met het nodige speelplezier, zeker, maar afmattend voor de luisteraar. Die aanpak past daarentegen beter bij het eerste deel van het Concerto in G-Dur, BWV 973. Bij die onbekommerde Italiaanse stijl stoort deze speelwijze mij niet.
Tot dusver kende ik geen van de Bach-opnamen van Cristina García Banegas. En samengevat beviel de kennismaking met dit deel mij aardig goed. Banegas’ spel is doorzichtig en duidelijk, ze maakt daarnaast een optimaal gebruik van het Leeuwarder orgel, dat bovendien uitstekend is opgenomen. Veel van de kleine stukken op deze cd’s zijn weinig bekend, zodat er wat dat betreft veel te leren en te ontdekken valt.
Achtergrondinformatie bij de composities zijn in het booklet te lezen. Daar is ook een overzicht van alle registraties te vinden en bieden enkele foto’s aanvullende informatie. Over het geheel genomen een met zorg uitgevoerde productie, die stand houdt naast andere, vergelijkbare projecten.
Johann Sebastian Bach – Jesu, meine Freude
Praeludium & Fuga in G, BWV 550; Trio in d, BWV 583; ‘Jesu, meine Freude, BWV 713a; Concerto in G, BWV 973; Toccata in e, BWV 914; ‘Christ lag in Todesbanden’, BWV 718; Praeludium & Fuga in e-Moll, BWV 948; diverse kleinere kleinere werken.
Cristina García Banegas, Müller-orgel, Grote – of Jacobijnerkerk, Leeuwarden
DMP-records – DVH 140394, TT 79’00 + 78’10, booklet 24 p. (EN/ES), prijs € 25,00 | dmp-records.nl
