Op YouTube staat een video met het Requiem van Duruflé, gezongen door het koor van Trinity College Cambridge, in de zomer van 2022 opgenomen in de Saint-Eustache in Parijs. Een aanrader: zelden hoorde ik het grote Van den Heuvel-orgel zó overtuigend als in deze video! Tijdens diezelfde trip naar Parijs nam dirigent Stephen Layton met – toen nog – zijn koor ook een cd op, gevuld met koormuziek van David Briggs.
Layton en Briggs waren in de jaren 80 allebei organ scholar aan King’s College Cambridge, weliswaar niet tegelijk, maar wel op elkaar volgend. Beiden zijn gefascineerd door de improvisatiekunst van Pierre Cochereau. Evenals zijn grote voorbeeld heeft ook David Briggs carrière gemaakt als improvisator. Op de aan zijn koormuziek gewijde cd verzorgt Briggs zelf de geïmproviseerde intermezzi: de koorbegeleiding wordt verzorgd door de beide organ scholars van Trinity College, Harrison Cole en Jonathan Lee.
Klankbeleving
Wie weleens een Evensong heeft meegemaakt in de kapel van Trinity College, weet dat dit een fraaie, maar niet heel grote chapel is. Je zit dichtbij het koor, je hoort de koorklank heel direct, zodat de verstaanbaarheid optimaal is.
De cd uit de Saint-Eustache is ruimtelijker opgenomen om de totaalklank van het koor, het soms zéér luide orgel en de kathedrale akoestiek van de Eustache samen vast te leggen. Het is dus een totaal andere klankbeleving dan een Evensong in Trinity zelf.
Orkaankracht
Met het Jubilate Deo uit de St Davids Service is meteen de toon gezet: het orgel regelmatig op orkaankracht in spannende dialoog met het koor. Expressief is het Set me as a seal, gecomponeerd als huwelijksgeschenk voor twee vrienden van Briggs en a capella gezongen. In dezelfde warme klankenwereld, maar nu met orgelbegeleiding, klinkt God be in my head.
Het paasresponsorium Surrexit Dominus voor koor unisono met orgel gaat gepaard met extatische klankerupties in een idioom dat herinnert aan Cochereau en Guillou. Bijzonder fraai vond ik het titelwerk van de cd, Hail, gladdening Light, voor dubbelkoor a capella. De componist toont hier een fijnzinnig gevoel voor harmonie en maakt vaardig gebruik van de mogelijkheden die de dubbelkorigheid biedt. Als kind zong David Briggs in het koor van Birmingham Cathedral, hij werkte als kerkmusicus aan de kathedralen van Hereford, Truro en Gloucester, dus het componeren voor koor kent voor hem geen geheimen.
Adembenemend
Een ander hoogtepunt op de cd was voor mij het Vexilla Regis, geschreven als een alternatimwerk waarin koorzang wordt afgewisseld met orgelversetten. Veel van Briggs’ muziek is vooral effectvol en extravert, maar in deze versetten horen we ook fraaie cantus-firmusbewerkingen. Het verstilde Amen, waarin koor en orgel samen klinken, is adembenemend mooi!
Voor zijn eigen huwelijksdienst componeerde Briggs een intiem Ubi caritas et amor, een koorwerk dat bredere bekendheid verdient. In de weelderige akoestiek van de Saint-Eustache gedijt de Trinity College Fauxbourdon Service uitstekend. Het koor zingt eenstemmig, er worden mooie vocale lijnen neergezet en het orgel schildert daar fraaie klanken omheen. Het laatste koorwerk op de cd is het Te Deum uit de St Davids Service, met een virtuoze orgelpartij.
Improvisaties
Zoals gezegd: de koorwerken worden afgewisseld door orgelimprovisaties waarin we David Briggs op het Van den Heuvel-orgel horen. Hij voelt zich daar hoorbaar als een vis in het water, verkent de dynamische mogelijkheden tot het uiterste en maakt meesterlijk gebruik van de ruimtewerking.
De eerste improvisatie, Prelude, is vooral één groot crescendo, met weinig herkenbare melodische of ritmische thematiek. Het is muziek die je als luisteraar niet zozeer moet analyseren, maar vooral moet ondergaan. Ook de Toccata die Briggs improviseert in aansluiting op het gezongen Surrexit Domini heeft symfonische allure en laat het orgel op volle sterkte horen. Kleurrijk fluitenspel biedt het Intermezzo, boeiend is het Cantabile in de vorm van een Tierce en taille.
Overweldigend
Een fraaie cd, waarin effectief gebruik wordt gemaakt van de mogelijkheden die ontstaan wanneer een topkoor, een symfonisch orgel en een kathedrale akoestiek samengaan. Overweldigend, en vaak ook overdonderend!
Stephen Layton nam vorig jaar afscheid van Trinity College, waar hij zeventien jaar gewerkt heeft. Als gastdirigent reist hij de wereld over. In Trinity werd Stephen Grahl zijn opvolger.
Briggs: Hail, gladdening Light
St Davids Service (Jubilate Deo & Te Deum); Prelude (improvisatie); Set me as a seal; God be in my head; Intermezzo (improvisatie); Surrexit Dominus; Toccata on Surrexit Dominus (improvisatie); Hail, gladdening Light; Vexilla regis; Ubi caritas et amor; The Trinity College Fauxbourdon Service (Magnificat & Nunc dimittis); Cantabile (improvisatie)
The Choir of Trinity College Cambridge, Stephen Layton (dirigent), David Briggs, Harrison Cole en Jonathan Lee (Van den Heuvel-orgel, Saint-Eustache, Parijs)
Hyperion – CDA68440, TT 61’55, opname 07/2022, prijs £ 7,99 – 14,00 (mp3, FLAC, CD) of streaming | hyperion-records.co.uk