advertentie
EXPRESSIONS – HAYO BOEREMA
Adema-orgel Grote Kerk Scherpenzeel
Marche de Fête, op. 36 (Büsser), Offertoire en La (Rousseau), Prélude funèbre (Ropartz), Feu de Gloire (Fumet), Lied (Litaize), Kyrie ‘Orbis factor’/ Gloria ‘Orbis factor’/ Gloire à Dieu, au plus haut des cieux (Langlais), Expressions Nos. 30, 17, 25 (Hakim), Louange (Lemckert), Psalm 111 (Boerema), Improvisatie Psalm 2, 141 & 149
Label: Adema’s Kerkorgelbouw sinds 1855
Nummer: ADM200901
Speelduur: 77′
Booklet: 28 pagina’s (NE, EN, FR)
Prijs: € 17,50
Uitvoering: * * * * *
Opname: * * * *
Adema’s Kerkorgelbouw sinds 1855. Zo’n toevoeging is veelzeggend. Adema put voor het maken van instrumenten in de rijke roomse traditie immers uit eigen historie. Opvallend dat zo’n Frans romantisch getint instrument aansluiting vindt bij wat het boekje noemt de ‘klassieke gereformeerde liturgie’. Het orgel heeft trouwens ongetwijfeld draagkracht over om de 750-koppige zingende gemeente te begeleiden. Gemeentezang op een zondagmorgen in Scherpenzeel zal indrukwekkend zijn! De categorieën overstijgende schoonheid van de Geneefse Psalter verdraagt kennelijk meer dan uitsluitend Hollandse gemeentezangorgels. Gelukkig maar. De akoestiek geeft niet echt mee, hoewel er gelukkig ook weer geen sprake is van een hooischuur.
Boerema heeft een fijnzinnig en origineel programma samengesteld. Niet Boëllmanns Gothische Suite, noch Widors perpetuum mobile, maar tamelijk onbekende werken, bijvoorbeeld van leerlingen van Franck.
Boerema, gewend aan de Rotterdamse Reus, weet de weg wel te vinden op het Adema-orgel. Ropartz en ook Rousseau lijken wat meer te hebben opgestoken van Franck dan Büsser, maar ’t is hoe dan ook een meer dan onderhoudende kennismaking met de Franck-kring.
Hayo speelt Ropartz’ Prélude funèbre in vrijwel dezelfde tijd als Daniel Roth op het orgeltje van Ghys in de Église Sainte-Chantal te Dijon (IFO 00 131) en Olivier Latry in de Notre Dame te Parijs (Sony SK 64083). Hayo doet in poëzie en zeggingskracht niet onder voor beide Franse grootmeesters. En wat een hemelse stem (Vox Coelestis) uit Scherpenzeel of all place aan het einde van deze zwanenzang. In Feu de Gloire van Fumet horen we bij wijze van contrast de sonore kracht van het orgel.
Prijzenswaardig dat minder bekende twintigste eeuwse werken van Litaize, Langlais en Hakim werden opgenomen. Aan de Expressions van Hakim ontleent de plaat zijn titel. Een titel die helemaal wordt waargemaakt door het kleurrijke karakter van het orgel en het expressieve spel van Boerema. De selectie Expressions, door Hakim samen met maître Langlais geschreven, komt hier prachtig tot zijn recht. Boerema programmeerde ook werk van Lemckert, een leerling van Litaize.
De plaat besluit met eigen werk van de Rotterdamse Laurensorganist en een improvisatie. In 2005 componeerde Boerema een vijfdelige suite over Psalm 111 voor de Vereniging van Organisten van de Gereformeerde Gemeenten. Degelijk en eigentijds werk; boeiend om het op dit orgel te horen, maar het zou mij verbazen als het waar dan ook maar in een Gereformeerde Gemeente voor de dienst zou worden gespeeld, tenzij de betreffende organist zich voorneemt om hiermee maar meteen zijn afscheidsdienst te spelen …
De improvisatie aan het einde deed mij op allerlei momenten denken aan de grote meester Langlais – een groter compliment kan ik niet geven. Misschien is mijn indruk deels te danken aan de onaards mooie melodie van psalm 141, die teruggrijpt op het gregoriaanse Conditor alme siderum, waarover Langlais eens op onvergetelijke wijze improviseerde in de abdij van Marienstatt.
Over complimenten gesproken: onlangs sprak ik een bekende jonge en veelbelovende Nederlandse organist. Hij vroeg zich af of de recensies op deze site soms niet te positief zijn. Die vraag mag natuurlijk gesteld worden. Maar het antwoord is simpel. Er komen de laatste tijd gewoonweg veel opvallend goede producties op de markt! Ook een plaat als deze is ‘af’: een origineel programma, geheel op het instrument afgestemd, gespeeld door een groot artiest. En de ‘verpakking’ doet geheel in stijl mee met de inhoud: zeer smaakvol. Maar als je nog wat te mopperen wilt hebben: toch die akoestiek. En misschien toch graag één werkje van Franck? Maar voorts: warm aanbevolen.
Op de fraaie site www.ademaorgelscherpenzeel.nl kunnen we de geschiedenis van het instrument in tekst en beeld volgen. Ook aanbevolen. [ARJEN VAN KRALINGEN]
[button link=”http://www.orgelshop.nl/orgelnieuws” target=”_new” style=”large” title=”BESTELSERVICE”][/button]
© 2010 www.orgelnieuws.nl
