De tijd dat transcripties taboe waren is wel voorbij. Recent verscheen van een goede vriend van Franck een prachtplaat: Peter Van de Velde in Antwerpen met onder andere de Symphonie in d. Maar onderschat Christoph Kuhlmann met Liszt in Berlijn niet. De jonge maar reeds gelauwerde Kuhlmann schildert Liszt op een verrukkelijke Steinmeyer in Berlijn.
advertentie
Bij platen als deze is het verleidelijk om te gaan vergelijken met kostelijke piano-opnamen van bijvoorbeeld Alfred Brendel, Claudio Arrau of Jorge Bolet. Het is echter niet zo dat we hier te maken hebben met een opname op een andere vleugel of in een andere zaal; Kuhlmann heeft een groot romantisch orgel onder handen. Niet vergelijken dus met de vermaarde opnamen van onder andere genoemde pianisten. Er is namelijk iets geheel nieuws geboren: Les Années de Pélérinage op orgel. En wat voor een orgel!
De Steinmeyer uit de Ss. Corpus Christi Berlin is een overrompelend fraaie parel; in 2018 als herboren tevoorschijn gekomen na een grondige restauratie. Het woord ‘kleurdoos’ is hier een eufemisme. De intense weemoed en melancholie van de Consolations kun je hier op een unieke wijze schilderen – en Kuhlmann doet dat ook. Afgedacht van de moeilijkheden die de hier gespeelde werken al voor piano met zich meebrengen, heeft Kuhlmann ook nog met de specifieke vraagstukken van een vertaling naar het orgel te maken.
Hoe redt Kuhlmann Liszt – en zichzelf? Op ronduit imponerende wijze. Er zijn inmiddels recensenten die dit klinkend resultaat nota bene beter vinden dan de beste piano-opnamen! Ik zeg het hen niet na; het zou immers toch een vergelijking inhouden. Maar indrukwekkend is wel hoe Kuhlmann gedetailleerd, zorgvuldig en met gebruikmaking van de inmmense klankschakeringen Liszt vertolkt. En hoogstens zou je kunnen zeggen dat Liszt het orgel door en door kende, en nu en dan voor orgel pianistisch schreef en voor piano … nee, niet orgelistisch, maar toch wel zó, dat een vertaling naar het orgel voelt als thuiskomen. Ambiente Audio heeft er een fraaie productie van gemaakt, hoewel ik die cover gesierd zou hebben met een foto van een detail van die prachtige kas. De opname is klasse.
Deze plaat is een bijzonder productie. De liefhebber van romantische orgelmuziek, van vader Liszt of van zulke bijzondere kunstwerken als deze Steinmeyer kunnen hier hun hart helemaal ophalen. Deze prachtige muziek is een bijzonder troost … een ware Consolation.
Franz Liszt – Bénédiction de Dieu dans la solitude
Piano Works arranged for Organ
Vallée d’Obermann from Années de Pélérinage (tr. Johannes Geffert); Sposalizio from Années de Pélérinage (tr. Edwin H. Lemare); Il Penseroso from Années de Pélérinage (tr. Istvan Koloss); Harmonies du soir from Études d’exécution transcendante (tr. David Peterson); Consolation I (tr. Istvan Koloss); Consolation II (tr. Istvan Koloss);
Consolation IV (tr. Alexander Wilhelm Gottschalg); Consolation V (tr. Alexander Wilhelm Gottschalg); Angélus! Prière aux anges gardiens from Années de Pélérinage (tr. Fritz Volbach); Bénédiction de Dieu dans la solitude from Harmonies poétiques et religieuses (tr. Johannes Geffert)
Christoph Kuhlmann, Steinmeyer-orgel (1925), Ss. Corpus Christi, Berlijn
Ambiente Audio – ACD-2041, TT 69’38, € 14,99 | ambiente-audio.de
