Dordrecht heeft een rijke orgeltraditie. Albert Schweitzer heeft er gespeeld. Marcel Dupré. Henk Klop speelde er op onvergetelijke wijze Dupré’s Symphonie Passion. Grootmeester Olivier Latry liet zijn kunsten er nog onlangs horen. Er staat dan ook een indrukwekkend, kleurrijk en karakteristiek vroegromantisch instrument in een schitterende kathedrale ruimte met een fantastische akoestiek.
advertentie
Opvallend vaak is het Dordtse orgel instrument geweest voor de verklanking van spontane muzikale inventies; improvisatoren van naam hebben er hun kunsten doen horen. Genoemde Dupré bijvoorbeeld kreeg onderaan de trap een witte envelop die bij de speeltafel werd geopend – en het feest begon.
Gerben Mourik, winnaar van St. Albans in 2005 en van Haarlem in 2008, sluit aan bij deze illustere rij. ‘Psalmen’ is de titel van de dubbelcd die Mourik op 11 april 2018 op één avond in Dordrecht maakte. Op de eerste cd staan improvisaties voor de liturgie en op de tweede cd staan concert-improvisaties.
Temidden van de toch vele improvisatieplaten is Psalmen om meerdere redenen toch een opvallend kunstwerk. Gerben Mourik heeft zich hoorbaar doorontwikkeld in de verheven improvisatiekunst. Met grote trefzekerheid zet hij de hem ter plekke invallende creaties neer. Geen van de improvisaties zanikt te lang door. In 2006 zei Daniel Roth bij het Haarlemse Improvisatie Concours over improviseren heel eenvoudig en raak: beter te kort dan te lang.
Hoewel de kwaliteit van Gerbens Dordtse verrichtingen van een constant hoog niveau is, sprong voor mij de Psalmen-Symfonie in een late Frans-romantische stijl er uit. Hier komt Gerben Mourik tot werkelijk fantastische hoogtepunten; bijvoorbeeld de Prélude psalm 133 – en dan de Dialogue psalm 10! Franck, Vierne en Langlais glimlachen. Was het een grammofoonplaat, dan waren de groeven van Dialogue psalm 10 bij mij uitgebaggerd als een Hollandse rivier.
Bij de fraaie opname doet ook de kathedrale ruimte zich al in de aan de improvisaties voorafgaande stilte prachtig horen. Het artwork doet alle recht aan het kunstwerk dat Mourik heeft gemaakt (wat zou het trouwens schitterend zijn op grammofoonplaatformaat!). De ruigheid en mystiek van het Dordtse orgel zijn intrigerend vastgelegd.
Veel improvisatieplaatjes zijn eendagsvliegen en soms zoek je zelfs de vliegenmepper om een abrupt einde te maken aan het hinderlijke gebrom en gezoem. Een enkele keer echter duikt er een waarachtig muzikaal monument op dat blijvende waarde heeft. Gerben Mourik met Psalmen uit de Dordtse Dom valt in die eenzame klasse.
Psalmen
Gerben Mourik improviseert | Grote Kerk Dordrecht
CD1 Improvisaties voor de liturgie
- Intrada psalm 95
- Koraalvoorspel psalm 71
- Dans psalm 119
- Choral psalm 134
- Variaties over psalm 110
- Suite psalm 105
CD2 Concert-Improvisaties
- Invocazione psalm 143
- Sonate psalm 112
- Psalmen-Symfonie
- Prélude psalm 133
- Dialogue psalm 10
- Scherzo psalm 47
- Prière psalm 6
- Carillon en koraal psalm 149
VITA Recordings – 201801, TT 51’11 + 65’58, booklet 20 pagina’s NE/EN, prijs € 24,95 | gerbenmourik.nl
