The London Oratory werd gesticht vanuit de Oxford Movement – een aanvankelijk Anglicaanse maar later Katholieke hoogkerkelijke beweging uit het midden van de negentiende eeuw. Een ‘oratory’ is een gemeenschap van geestelijken die niet tot een klooster of tot een kerkelijke gemeenschap behoren. De missie van The London Oratory krijgt gestalte in een school: The London Oratory School. In 1884 werd de kerk ingewijd en 70 jaar later werd het huidige orgel ingewijd. Onder anderen Edward Elgar is in deze kerk in het huwelijk getreden.
Het orgel is gebouwd door J.W. Walker & Sons, Pipe Organ Builders and Tuners By Appointment to Her Majesty The Queen Elizabeth II, hierin bijgestaan door de vermaarde Ralph Downes, zelf organist van The London Oratory van 1936 tot 1977. Hij adviseerde ook bij de bouw van bijvoorbeeld het orgel van de Royal Festival Hall en bij de restauratie van het orgel van Gloucester Cathedral. In 1954 brak het orgel van The London Oratory met de Britse orgelbouwtraditie. Ralph Downes tekende en intoneerde hier zijn fraaiste instrument. Hij keek naar de klassieke traditie en zo vinden we een Noord-Duitse/Hollandse ruggengraat van stevige prestantenkoren, Franse tongwerken en registers als Rohrflöte 4’, Scharf, Cromorne 8’ en Larigot 1 ⅓’, maar ook een Céleste 8’ en Viola 8’. Geen Tuba trouwens …
Op de plaat van de gelauwerde Matthew Martin vinden we muziek uit met name de rijke roomse traditie, op het gregoriaans en op koraalmelodieën gebaseerd. Ongetwijfeld is het instrument – samen met het orgel in de Royal Festival Hall, waardoor het werd overschaduwd – een revolutie geweest in de Engelse orgelbouw. En het Walker/ Downes-orgel heeft de akoestiek van de Oratory ook mee. Het orgel heeft nergens de lompheid die grote Engelse kathedraalorgels soms kunnen hebben (hoeveel moois in deze soort trouwens ook te vinden is!). Individuele registers van het London Oratory-orgel zijn beslist overtuigend. Je vraagt je telkens af wat je zou hebben gegokt als je dit plaatje geblinddoekt zou hebben gehoord: een Engels orgel in hartje Londen? Vast niet!
Ondanks de grote klasse van het instrument wordt het echter toch nergens echt overtuigend. Bij de werkjes van Peeter Cornet miste ik de corresponderende oude stemming, die deze muziek werkelijk spannend zou kunnen maken. Het spel van Martin is voortvarend, maar mist soms diepgang. Het Magnificat primi toni van Buxtehude krijgt niet de emotionele geladenheid die Piet Kee het werk ooit gaf in Alkmaar. In het Te Deum van Demessieux komt het orgel te kort. Ook kan Martin al in de opening niet de nodige heftigheid geven die we horen bij Demessieux zelf of bij Sophie-Véronique Cauchefer-Choplin (beide op Festivo). Hij laat de toetsen gewoon net te sloom los. Braafheid verdraagt zich niet met het extatische, bijna uitzinnige karakter van Demessieux’ lofzang.
Voor de orgelliefhebber met interesse voor de geschiedenis van de orgelbouw een wel interessante plaat. Voor de doorsnee orgelliefhebber een aardig recital van een goede organist op een goed orgel.
Voor de oude werken is het transeptorgel van de Rotterdamse Laurens (vijf jaar later ingespeeld) een mij veel dierbaarder instrument; een monument in de orgelbouw van wereldklasse! Voor de romantische en moderne werken hoor ik toch liever … zo’n Engels kathedraalorgel. Truro, Durham, Chester… [ARJEN VAN KRALINGEN]
Great European Organs No. 86
Matthew Martin plays the 1954 Walker/Downes Organ of the London Oratory
Magnificat primi toni, BuxWV 203 (Buxtehude), Ach Herr, mich armen Sunder, BuxWV 178 (Buxtehude), Antiphon ‘Regina caeli’ (Cornet), Offertoire sur le Chant d’O filii et filae (Lebègue), Hymn: Pange lingua (De Grigny), Te Deum (Demessieux). Prélude sur l’introit de l’Épiphanie (Duruflé), Reges Tharsis (Litaize), Épiphanie (Litaize), Paraphrase on Regina caeli (Weitz), Offertoire & Fantaisie sur le Te Deum et Guirlandes Alleluiatiques (Tournemire)
Label: Priory Records
Nummer: PRCD1084
Speelduur: 75’32
Booklet: 12 pagina’s (EN)
Prijs: € 18,50
[button link=”http://www.orgelshop.nl/orgelnieuws” target=”_new” style=”large” title=”BESTELSERVICE”][/button]
© 2013 www.orgelnieuws.nl