De redactie bezorgde dit keer een juweeltje ter bespreking: de debuut-cd van Grégoire Rolland, de jonge titularis van de kathedraal in Aix-en-Provence. Als componist heeft zich laten inspireren door de schilderijen van de zeven sacramenten die in de kathedraal hangen.
advertentie
Deze schitterende verbeeldingen, die een plek hebben in de doopkapel uit de vijfde eeuw, zijn overigens zelf nog niet zo heel oud Ze dateren uit het midden van de negentiende eeuw. Schilderen is ook wat Grégoire Rolland ook doet in een achttal composities die hij hiervan heeft gemaakt. Ze worden afgewisseld met gregoriaanse melodieën, gezongen door de schola van de kathedraal.
In de Cathédrale Saint-Sauveur staat een instrument uit het midden van negentiende eeuw, waarop een kleine halve eeuw later Cavaillé-Coll zijn stempel heeft gedrukt. Ondanks twintigste-eeuwse ingrepen heeft het nog steeds een romantische grandeur. Mede door de goede akoestiek klinkt het instrument weldadig. De karakteristieke groene kas uit de achttiende eeuw zorgt visueel voor extra sfeer.
De stijl van Grégoire Rolland heeft iets van een aangenaam eigentijds impressionisme en is breed toegankelijk. Hij geeft zowel in de muziek zelf als in de korte toelichtingen in het booklet blijk van doordacht componeren. De vormen zijn bewust gekozen en zorgvuldig uitgewerkt. De composities duren ongeveer vier minuten. Samen met de gregoriaanse bijdragen vormen ze daarmee een mooie liturgische cyclus. Eigenlijk heb je al luisterend maar één wens: dat je bij de muziek gevoed wordt door een eveneens impressionistische schilderkunst.
Bij het eerste sacrament (Baptême) lijkt het erop dat hij het vertrekpunt niet in de doop, maar meer vanuit de schepping heeft genomen. Vanuit het niets bouwt hij heel rustig op. Misschien wat protestants gedacht geeft dat een extra dimensie: schepping – verbond – doop. Hoe dan ook, het is een indrukwekkende binnenkomer.
Bij het vormsel (Confirmation) klinkt een feestelijke gebeurtenis waarbij wij er iedere keer weer aan herinnerd worden dat de kerk van alle tijden is. De toonzetting van het sacrament van de eucharistie krijgt een heel bezonken karakter. Vooral het huwelijk (Mariage) is heel beeldend: twee stemmen die los van elkaar acteren, samengevoegd worden en vervolgens uitmonden in een driestemmige canon om de relatie tussen God, man en vrouw te benadrukken. Uiteindelijk wordt het een groot feest, verwijzend naar de Bruidegom met een hoofdletter en Zijn bruidskerk. Verrassend genoeg breekt het op het hoogtepunt af. Waarom hij dit abrupte slot toepast wordt niet toegelicht.
Dit is een heerlijke cd om of aan de hand van Rollands toelichting of je eigen mijmeringen zelf beelden te vormen. Hoe dan ook, Les Sacrement geeft stof tot nadenken en doet je gelijktijdig genieten van goede muziek. Naast het orgelspel van de componist moet hierbij ook de bijdrage van de schola genoemd worden: een prachtige klank waarbij effectief wordt ingespeeld op de galm van de kathedraal.
In een extra booklet zijn de schilderijen opgenomen. Weliswaar op het formaat 12 x 12 cm, maar van dermate goede kwaliteit dat je er al luisterend graag naar blijft kijken. Opvallend genoeg wordt volledig over het orgel gezwegen en moeten we het doen met alleen een kleurrijke foto van het front. Gelukkig staat internet tot onze beschikking om zelf die informatie op te halen. Zoals we van Éditions Hortus gewend zijn is het een verzorge uitgave qua vormgeving en informatie.
Dit is een cd die de hele oecumene raakt. Ook als je als protestant je beperkt tot twee sacramenten zal je geraakt worden door deze klankschilderingen die, sacrament of niet, werken als een compleet credo. Naast het genieten van de fantastische klankschilderingen van Grégoire Rolland en de fraaie schilderijen uit de kathedraal zelf is het vooral ook een moment van bezinning. Is dat niet waar muziek ten diepste voor is bedoeld?
Grégoire Rolland – Les Sacrements
Introït: De ventre; Les Sacrements I: Baptême; Antienne: Confirma hoc Deus; Les Sacrements II: Confirmation; Hymne: Pange lingua; Les Sacrements III: Eucharistie; Introït: Misericordia Domini; Les Sacrements IV: Réconciliation; Communion: Multitudo languentium; Les Sacrements V: Onction des Malades; Graduel: Ecce sacerdos magnus; Les Sacrements VI: Ordre; Introït: Deus Israël; Les Sacrements VII: Mariage; Antienne: Maneant in vobis; Les Sacrements VIII: Le Sacrement du Frère
Chœur grégorien de la cathédrale d’Aix-en-Provence; Grégoire Rolland, orgel Pierre Taudou, dirigent
Éditions Hortus – 195, TT 56’22; opname 2020, prijs € 15,00 | editionshortus.com
