Menigeen zit in Groot-Brittannië – en daarbuiten – op de avond voor Kerst aan de buis gekluisterd. Een ‘Festival of Nine Lesson and Carols’, gezongen door het wereldberoemde koor van King’s College Cambridge, brengt je, ook al draaide je die kerstklassiekers misschien al vanaf de eerste advent, helemaal in de sferen van de twee kerstdagen die volgen.
Misschien vergaat het u zoals het mij ieder jaar vergaat: de voorpret is groter dan die twee dagen zelf. En er is geen jaar dat je niet toch wat kerstmuziek aanzet. Eind december heb je er genoeg van, maar zodra de volgende december voor de deur staat, is het weer genieten.
Traditie
De houdbaarheid van goede kerstmuziek is groot. In Groot-Brittannië kunnen ze daarover meepraten en wij kunnen vanuit de huiskamer meegenieten als jonge volwassenen en kleine kereltjes ons bekende en minder bekende kerstmuziek laten horen. Een rijke en oude traditie in Cambridge die, zeker na Sir David Willcocks, niet meer weg te denken is in de maand december.
Met de nieuwste kerstplaat vanuit King’s kunt u de komende Kerst, met de oogjes dicht, die bijzondere sferen uit de universiteitsstad Cambridge oproepen. De lezingen, gedichten en gebeden, die u op tv kunt zien, ontbreken.
Ik mis ze minder dan in vroeger tijden. De laatste jaren mis ik die typische Engelse tongval steeds vaker, alleen al met het oprukkende en plattere Amerikaans. Het koor is nog altijd op en top Brits.
Hyde
Voor de nieuwe dirigent, Daniel Hyde, is dit de eerste cd met dit heerlijke koor. Hyde is tevens begenadigd organist. Dit bleek tijdens de afgelopen BBC Proms in de Royal Albert Hall nog eens, toen hij de orgelpartij speelde van Poulencs orgelconcert.
Vele jaren konden we genieten met Stephen Cleobury voor het koor. Wat heeft hij die rijke traditie een extra boost gegeven. Ik herinner me dat ik na het zien van Carols from King’s zo ontroerd was dat ik het college een e-mail stuurde om te bedanken voor de heerlijke muziek. Twee dagen later al was er een antwoord en wel van Cleobury zelf. Bijzonder.
Je merkte de afgelopen jaren wel dat de glans en de imposante kwaliteit van het koor wat doffer werd en het element der verrassing op de achtergrond geraakte. Verzin voor ieder jaar maar weer een programma met bekende krakers en onbekendere muziek, waarbij ook een nieuwe eigen compositie niet mocht ontbreken. Cleobury ging het avontuur wel aan en begon de laatste tijd met het inzetten van andere zangers en instrumentalisten, maar even vreesde ik dat het koor over haar hoogtepunt heen was.
Nu Hyde het stokje van Cleobury mocht overnemen, zie je dat de frisse wind, die het koor nodig had, mijn zojuist geuite angst teniet deed en doet. Veel bleef hetzelfde, maar het fijne onderscheid van Hyde houdt je weer beter bij de les.
Uniek document
In het booklet vindt u een interview met de dirigent. Dit gesprek gaat vrijwel geheel over de invloed van COVID-19 op het wel en wee van het koor, waarbij dit kerstoptreden niet mag ontbreken. Omdat men in Cambridge de bui al zag hangen dat in december 2020 het hele feest niet zou doorgaan, werd uit voorzorg een opname in juni gemaakt, zonder publiek. In feite horen we op deze cd grotendeels die opname, die ook op tv te zien was. Zonder gasten en dat komt de akoestiek van de chapel zeer ten goede.
Aardig is dat het opstaan van het koor – een geluid dat iedereen zal herkennen van de tv-registraties, door de jaren heen – aan deze opname werd toegevoegd, zodat je nog meer de ervaring hebt er zelf te zitten. Al met al een uniek document.
Verrassen
Los van die bijzonderheid is het een cd die ik vanwege de muziek graag bij u aanprijs. De moeite waard om aan te schaffen, cadeau te doen, of op te zoeken in de streaming media. Zelfs als uw muziekarchief al uitpuilt van de bekende kerstfavorieten. En die zitten er tussen.
Maar laat u tevens verrassen door het eigentijdse The Angel Gabriel van Philip Moore, waarin je overvleugeld wordt door de klanken die we kennen van William Mathias en Kenneth Leighton. Droom weg bij An old Carol van Roger Quitter en Still, still in een bewerking van Bob Chilcott en waan je met How shall I fitly meet thee? van Bach even in de passietijd.
Het titellied In the bleak midwinter komt twee keer voor op deze cd. In een meer traditionele verpakking van Harold Darke, maar de strik die Mack Wilberg om dit muzikale geschenk wikkelt, laat het stil worden in huis. We weten allemaal dat die hele winter weinig met het kerstverhaal van doen heeft, maar we leggen alle bezwaarden nu toch de vingers op de lippen. Dit sneeuwlaagje laat ons niet koud.
Orgel
‘En het orgel?’, hoor ik u denken. Het nog maar net gerestaureerde instrument laat van zich horen! Engels beheerst, maar een prachtige aanvulling vormend op de sublieme zang. En daar waar we van zo’n uiterst zorgvuldig spelende organ scholar meestal niet veel meer krijgen dan twee regeltjes vooraf, krijgt Hark! The herald angels sing. een heus ‘organ prelude’ en weerklinkt dit keer niet Bachs BWV 606 (Von Himmel hoch) als postlude, maar een energieke compositie van Francis Pott over Adeste fideles, gecomponeerd in 2005, speciaal voor zo’n zelfde feest als deze cd is.
Mijn Kerst kan al niet meer stuk dit jaar.
In the Bleak Midwinter – Christmas Carols from King’s
Gauntlett, arr. Mann/Willcocks/Cleobury: Once in royal David’s city; Goldschmidt: A tender shoot; Bach: How shall I fitly meet thee?; Darke: In the bleak midwinter; Traditional, arr. Willcocks: Of the Father’s heart begotten; French Traditional, arr. Jacques: Angels, from the realms of glory; Quilter: An Old Carol (I sing of a maiden); German Traditional, arr. De Peasall/Hyde: In dulci jubilo; Moore: The angel Gabriel; Adeste fideles, arr. Willcocks/Robinson/Hill: O come, all ye faithful; English Traditional, arr. Vaughan Williams: Sussex Carol; Este’s Psalter (after Tye), desc. Marston/Hyde: While shepherds watched their flocks by night; French Traditional, arr. Kitson/Hyde: Thou who wast rich beyound all splendour; Leuner, arr. MacPherson: The Shepherd’s Cradle Song (Wiegenlied); Holst, arr. Wilberg: In the bleak midwinter; English Traditional, arr. Poston/Hyde: As I sat on a sunny bank; German Traditional, arr. Chilcott: Still, still, still; Martin: Organ Prelude to ‘Hark! the herald angels sing’, Mendelssohn, desc. Ledger: Hark! the herald angels sing; Pott: Improvisation on Adeste, fideles
The Choir of King’s College, Cambridge; Matthew Martin (orgel), Daniel Hyde (Director of Music)
King’s College Recordings – KGS0060, TT 74’32, booklet: 33 pagina’s (EN) | kingscollegerecordings.com, verkrijgbaar als cd, streaming of download via smarturl.it