advertentie
Tegenwoordig is de historische uitvoeringspraktijk meer regel dan uitzondering. Ook als het gaat om de keuze van een instrument. Zo komt Noord-Duitse Barok het beste tot klinken op onder andere de orgels van Schnitger, doet Max Reger het toch wel erg goed op een Sauer-orgel en is Frans-Romantische orgelmuziek onlosmakelijk verbonden met de orgels van Cavaillé-Coll.
In het licht van het bovenstaande is het opmerkelijk dat Jaap Kroonenburg voor zijn opname van de integrale orgelwerken van Alexandre Guilmant juist kiest voor ‘zijn’ orgel: het Garrels-orgel in de Groote Kerk van Maassluis. Met deze keuze maakt hij het zichzelf niet gemakkelijk. Hoewel het interpreteren van muziek in principe altijd een vertaalslag betekent, want als speler ben je het medium tussen componist en luisteraar, door te kiezen voor een oer-Hollands orgeltype moet Kroonenburg een dubbele vertaalslag maken. Op voorhand kan ik stellen dat hij hier naar mijn mening meer dan goed in is geslaagd!
Zowel volume 2 als 3 zijn feitelijk op dezelfde manier opgebouwd. Beide cd’s eindigen met een sonate (respectievelijk Sonate 5 in c, opus 80 en Sonate 8 in A, opus 91). De rest van de cd’s is gevuld met grotere en kleinere composities, zoals March upon Handel’s ‘Lift up your heads’, opus 15 no. 2 en Prière et Berceuse, opus 27 (volume 2), en Grand choeur triomphal, opus 47 no. 2 en de wereldpremière van Oraison, opus 94 no. 1 (volume 3).
Kroonenburg is als organist geheel zichzelf en laat op overtuigende wijze horen dat de muziek van Guilmant hem na aan het hart ligt. Zijn spel is te typeren als robuust, gedurfd en tegelijk soms heel breekbaar. Hij bedient zich hierbij van een uitstekende techniek. Daarnaast is hij een zeer muzikale speler, die als een boeiend verteller met prachtige grote lijnen en een heel natuurlijk rubato en een mooie agogiek de muziek voor zich laat spreken. De ene keer laat hij het orgel zingen, zoals in de Cantilène pastorale (Souvenir), opus 15 no. 3, een andere keer geeft hij het orgel het volle pond en spat de musiceervreugde ervan af, bijvoorbeeld in het Allegro appassionato van Sonate 5.
Daarbij registreert Kroonenburg zeer zorgvuldig en laat hij horen dat hij het Garrels-orgel uitstekend kent. Bij het beluisteren van de cd’s viel het me steeds weer op hoe mooi hij het orgel weet te gebruiken. Soms zelfs zo dat het lijkt alsof het orgel een zwelkast bezit! En hoewel het Garrels-orgel uiteraard geen Cavaillé-Coll-instrument is, heb ik me daar geen moment aan gestoord. Kroonenburg maakt gewoon muziek en daar gaat het tenslotte om.
De opname, gemaakt door Aad van der Waal, is van een uitstekend niveau. Mijns inziens is hij erin geslaagd om instrument en ruimte in een goede balans vast te leggen.
Tot slot, bij het beluisteren van Kroonenburgs spel kwam de volgende vergelijking bij mij op: hij bespeelt het orgel zoals een zigeunermusicus zijn viool: met ‘soul’. [CHIEL JAN VAN HOFWEGEN]
Alexandre Guilmant (2). Jaap Kroonenburg, Garrels-orgel Grote Kerk Maassluis. Marche upon Handel’s ‘Lift up your heads’; Cantilène Pastorale; Variations sur le Noël ‘Nuit sombre, ton ombre vaut les plux beaux Jours’; Offertoire sur deux noels; Noël Languedocien; Prière et Berceuse; Sonate No. 5 en ut mineur.
cd CD17321029 € 15,00
[button link=”http://www.orgelshop.nl/orgelnieuws” target=”_new” style=”large” title=”BESTELSERVICE”][/button]
Alexandre Guilmant (3). Jaap Kroonenburg, Garrels-orgel Grote Kerk Maassluis. Grand Choeur Triomphale, op. 47/2; Marche en Ré majeur, op. 39/3; Oraisons, op. 94/1; Marche funèbre et Chant Séraphique, op. 17/3; Grand Choeur en forme de Marche, dans la tonalité Gregorienne, op. 52/2; Pièce caractéristique dans la Mode Phrygien, op. 75/1; Sonate no. 8 en La majeur, op. 91.
cd CD17321130 € 15,00
[button link=”http://www.orgelshop.nl/orgelnieuws” target=”_new” style=”large” title=”BESTELSERVICE”][/button]
© 2011 www.orgelnieuws.nl
