Soms hoor je een cd die het niet helemaal is en die toch wat heeft, waardoor hem je nog eens weer wilt beluisteren. Zo’n cd is wat mij betreft de dubbelaar waarop Daniel Bruun de 24 Pièces de Fantaisie van Vierne ten gehore brengt op het Carsten Lund-orgel in het Deense Helleruplund.
advertentie
Het instrument dat hij bespeelt is in de plaats gekomen van het Troels Krohn-orgel, dat door Bernard Edskes is gerenoveerd voor de Eben Haëzerkerk in het Zuid-Hollandse Ouddorp. Als je de opvolger beluistert, lijkt het wel of de klank van het nieuwe orgel vooral niet moest lijken op die van het oude orgel. Want het is van alle scherpte ontdaan. Maar of het daarmee dus een romantisch orgel is?
Het heeft in elk geval niet die verzadigde klank die zowel Franse als Duitse romantische orgels kunnen hebben. Het doet het echter goed in de vrij droog klinkende ruimte. Bijzonder is hoe crescendi en decrescdi gerealiseerd kunnen worden zonder een breuk in de klank. Maar het ontbeert de mystiek en de monumentaliteit die voor sommige delen uit de Viernes Pièces de Fantaisie wel nodig zijn. Dat laatste wreekt zich bijvoorbeeld in de majestueuze delen Cathedrales en Sur le Rhin. Maar de keerzijde is wel dat de meer speelse delen een buitengewoon transparante uitvoering krijgen.
Ik vond het eigenlijk wel heel boeiend om stukken als Intermezzo, Naïades en Feux Follets zo eens te horen. Want al mis ik wat sfeer, deze virtuoze werken zijn ineens wel helemaal doorzichtig en dat boeide me wél. In werken als Gargouilles et chimères en Fantômes ontbreekt het mysterieuze aspect wat, maar het groteske van beide stukken spettert je tegemoet.
Ook het overbekende Carillon de Westminster heeft niet de sound die ik graag zou willen horen. Dat hoeft wat mij betreft geen Cavaillé-Coll te zijn. Ik heb ’t stuk leren kennen in de uitvoering van Simon Preston in Westminster Cathedral (nog altijd te koop!) en vind zijn Widor en Vierne nog steeds top of the bill. Toch mag die van Bruun er wezen. Zijn uitvoering is puntgaaf en details die anders in de galm verdwijnen treden hier ineens aan het licht.
Voor wie nog geen opname van deze stukken heeft, zou ik dan ook deze uitvoering niet meteen aanraden. Zeker als de topuitvoering van Ben van Oosten nog gewoon te koop is. Maar aan wie deze stukken al meent te kennen, kan ik deze uitvoering van harte aanbevelen. Er zijn zeker ook overeenkomsten tussen beide interpreten. Want beiden zijn terughoudend met grote rubati. Wel zou je kunnen zeggen dat Van Oosten wat gedistingeerder en Bruun wat eleganter is.
Nog iets over het boekje: Best wel een verademing dat dat gewoon leesbaar is zonder loep of leesbril. De geboden info is to the point. Leuk is dat ook iets verteld wordt over de mensen aan wie Vierne deze 24 stukken heeft opgedragen. Ontroerend, ten slotte, de laatste foto die van Vierne gemaakt is.
Ondertussen ben ik stiekem wel benieuwd of ze in Helleruplund toch niet een klein beetje heimwee naar hun oude orgel krijgen, als ze horen wat Bernard Edskes ervan gemaakt heeft.
Louis Vierne – 24 Pièces de Fantaisie
Première Suite op. 51: Prélude; Andantino; Caprice; Intermezzo; Requiem æternam; Marche nuptiale; Quatrième Suite op. 55: Aubade; Résignation; Cathédrales; Naïades; Gargouilles et Chimères; Les Cloches de Hinckley; Deuxième Suite op. 53: Lamento; Sicilienne; Hymne au soleil; Feux follets; Clair de lune; Toccata; Troisième Suite op. 54: Dédicace; Impromptu; Étoile du soir; Fantômes; Sur le Rhin; Carillon de Westminster.
Daniel Bruun, Carsten Lund-orgel (2015), Helleruplund Kirke (DK)
Gateway Music – DB2020, 2CD, TT 66’15 + 69’51, prijs ca. € 22 | gatewaymusicshop.dk of streaming
