Een jubileum mag gevierd worden! Minne Veldman, de immer ijverige speelman uit Urk die dit jaar 25 jaar in het vak zit, viert dit niet alleen met de nodige concerten maar ook met twee zilveren schijfjes. Een met een rondje langs Neêrlands orgelpark waar eigen koraalmuziek voorbijkomt. De andere schijf is in Leeuwarden ingespeeld met een rondje orgelliteratuur van Buxtehude tot en met Monnikendam.
advertentie
Serieuze muziek dus! Hoewel veel volgelingen hem vooral zullen waarderen om zijn koraalmuziek weerhoudt dat hem er niet van om zijn programma’s grotendeels te vullen met de orgelliteratuur uit de afgelopen eeuwen. Daarmee heeft hij iets weg van Feike Asma die ook zijn luisteraars soms een beetje op de proef stelde door ze flink aan het luisteren te zetten op muziek waar ze niet om gevraagd hadden.
Gelukkig maar, achteraf zou je al dat moois niet hebben willen missen. Leeuwarden is dus zo’n cd met degelijke orgelmuziek, met overwegend bekende, maar ook weer niet plat gespeelde werken. Gewoon een mooi concert waarin het Müller-orgel in alle facetten te horen is.
Veldman toonde een paar jaar geleden met zijn Bach-cd uit Vollenhove al aan dat hij met een aanstekelijke lichtvoetigheid in staat is om op een boeiende manier barokmuziek neer te zetten. Dat valt ook direct weer op bij de opening van deze cd met de D-dur van Buxtehude. Door gebruik te maken van echo-effecten wordt dat nog eens vergroot. Een mooi begin van deze jubileum-cd.
Opvallend is dan weer dat de pedaalinzet in de daaropvolgende Passacaglia van Bach ineens een legato aanpak krijgt. Hierdoor verliest het werk, vooral aan het begin, wat aan glans. Wel spant Veldman zich in om alle klankkleuren van de Müller uit de kast te halen en werkt hij toe naar de climax van dit immer magistrale werk. Het is zo af en toe, zowel hier als verderop in het programma, hoorbaar balanceren tussen beheersing en enthousiasme.
In de vertolking van het Krebs-koraal kiest Veldman opmerkelijk genoeg voor een soort ensemble-aanpak. Ik moest er even aan wennen, omdat hiermee de vocaliteit en vooral de kenmerkende 32en-loopjes een beetje ondersneeuwen. De registratie met bovenwerktongwerk en de eveneens (soms te) lichtvoetige aanpak geven het werk iets van een openingsdeel van een Bach-cantate.
Bijzonder geslaagd is de Troisième Fantaisie van Saint-Saëns. In dit intieme werk lukt het hem om de voor deze muziek toch wat stugge Müller te laten meebewegen. Reger en Bonnet worden met gezonde pit uitgevoerd, waarbij blijkt dat het orgel in de Jacobijnerkerk veel aan kan. De beperkte pedaalomvang in de laatste variatie van Bonnet wordt hier handig opgelost.
Veldman sluit af met twee werken van eigen bodem. Daaruit blijkt maar weer dat de Lage Landen niet alleen prima organisten, maar ook hele goede (orgel)componisten hebben afgeleverd. Het Intermezzo van Andriessen is een prachtig en warm gespeeld schilderstukje. Bij de Toccata van Monnikendam komt echt alle energie van zowel orgel als jubilaris los. Van mij had het op momenten wat minder staccato gemogen en is Leeuwarder orgel misschien toch iets te barok. Niettemin een waardig slot van deze jubileum-cd.
Minne Veldman | Grote of Jacobijnerkerk Leeuwarden | Orgelliteratuur
Praeludium D-dur BuxWV 139 (Buxtehude); Passacaglia c-moll BWV 582 (Bach); Fantasia sopra ‘Freu dich sehr, o meine Seele’ KrebsWV 520; Sonata 3 A-dur MWV 58 (Mendelssohn); Tokkata und Fuge d-moll/D-dur uit Zwölf Stücke Op. 59 (Reger); Troisième Fantaisie en ut majeur, Op. 157 (Saint-Saëns); Variations de Concert, Op. 1 (Bonnet); Intermezzo XIX uit Intermezzi per Organo, Seconda Racolta (Andriessen); Toccata II (Monnikendam)
STH Records – CD 1419172, TT 78’37, booklet 12 p. NE, prijs € 15 | minneveldman.nl
