Een orgel-cd uit Guadeloupe, een Caribisch eiland: daar word je wel nieuwsgierig van. Dat ze daar überhaupt orgels hebben. Wat zou daar dan op gespeeld worden? Domenico Severin, de organist van de kathedraal in Basse-Terre, brengt samen met de saxofoniste Roselyn Quémin een programma ten gehore dat in elk geval on-Nederlands is.
advertentie
Eerst maar eens over het orgel. Het heeft een eigentijds front, zoals je dat in ons land weinig tegen zult komen. Alleen Pels & Van Leeuwen hebben zich wel eens gewaagd aan een front als dit. Het orgel in Basse-Terre is in 2018 gebouwd door de Franse orgelbouwer Cattiaux. Het is een relatief klein instrument: 29 stemmen (waarvan 3 transmissies), verdeeld over Grand-Orgue, Positif, Récit en Pédale.
Je zou zeggen dat dat te klein is voor een instrument waar zoveel mogelijk repertoire op gespeeld moet kunnen worden. Toch klinken zowel Johann Sebastian Bach als Ennio Morricone volstrekt overtuigend. Er moet dan ook wel aandacht gegeven zijn aan de versmelting van de verschillende stemmen. Zo is er geen Bazuin, maar een Fagot 16’ gedisponeerd in het pedaal. Omdat die de volle bekerlengte heeft, zorgt die voor een krachtige bas, die toch goed mengt.
Dan het repertoire. Een programma als dit zul je in Nederland weinig horen. Ook niet in het – zoals ik maar even noem –populaire segment. Want daar klinkt geen film- of popmuziek, maar Hollandse koraalkunst. Het zou me dan ook niet verbazen als de gemiddelde Nederlandse orgelliefhebber zijn of haar neus ophaalde voor dit programma uit de Cariben. Maar hoe terecht is dat, als Domenico Severin zijn visitekaartje afgeeft met puntgaaf literatuurspel? Ik heb in elk geval zeer genoten van zijn Bach-spel.
Eerst al de transcriptie die Guilmant maakte van de Sinfonia uit Cantate 29, vervolgens twee Schübler-koralen en ten slotte het Bach/Vivaldi-concerto in d. Hier is een geweldige muzikant aan het werk. Het hondsmoeilijke Kommst du nun, Jesu, vom Himmel herunter krijgt een spetterende uitvoering, die klinkt of er helemaal niks moeilijks aan is, en het overbekende Wachet auf krijgt wat shuffle feel mee, door overlengte op de eerste achtste. Fijn dat niet iedereen dat doet, maar heerlijk dat Severin het wel doet.
Dat ook een Noël van Daquin en twee interludia van Jolivet allebei overtuigend overkomen, onderstreept nog maar eens de kwaliteit van het Cattiaux-orgel. De organist blijkt ook een begaafd componist, als hij zijn eigen bewerking van Jesu dulcis memoria uitvoert. Knap stuk, in een wat Duruflé-achtig idioom.
Maar geen enkele Nederlandse organist zou het in zijn hoofd halen om zo’n eigen compositie te omgeven met twee delen uit de Pop Suite van Daniel Hellbach. Ik zou dat zelf ook niet doen, laat ik dat er eerlijkheidshalve meteen maar bij zeggen. Toch heb ik wel degelijk genoten van de lichte muziek die Domenico Severin, meestal samen met de saxofoniste Roselyne Quémin, ten gehore brengt. Ze heeft een prachtige toon, nu eens snerpend, dan weer warm en breed. Bijzonder ook zijn de momenten waarop de saxofoon in dialoog met de toonwerken van het orgel gaat. Dan ga je toch even op het puntje van je stoel zitten. Want klinkt hier nu de saxofoon of toch het orgel?
Niet alle lichte stukken spreken me evenveel aan. Maar zo’n Adiemus van het album Songs of Sanctuary, dat in 1995 uitkwam en 47 weken in de Album Top 100 stond, is toch wel lekkere muziek. En Gabriel’s Oboe van Ennio Morricone, bekend geworden van de film The Mission, is gewoon prachtig. Het duo Severin / Quémin heeft zich ook gewaagd aan Once Upon an Time in the West. Staat niet op dit album, wel op YouTube. Oordeel zelf.
Volgens de achterflap zouden er ook twee stukken van F. Martin voor saxofoon en orgel op de cd staan. Kleine tegenvaller, het blijkt om Gilles Martin te gaan, en dan zitten we toch echt in een andere wereld. Maar daarin is het best goed toeven. Datzelfde geldt voor het orgelwerk van de mij tot nu toe onbekende componist Massimo Nosetti. Zijn Elegy on in American Folk Tune is niet meer en niet minder dan een goed en welluidend werk dat in Nederland ook best eens ten gehore gebracht mag worden.
Kortom, deze plaat kleurt lekker buiten onze Nederlandse lijntjes. Maar ondertussen geven twee ras-muzikanten een recital weg waar je voor je plezier luistert. Komt nog eens bij dat je deze cd op kunt zetten zonder dat je huisgenoten beginnen te protesteren. Dikke kans dat ze zeggen: ‘Vind jij dit dan ook mooi?’ Ja, echt wel.
Orgue en Caraïbes
Johann Sebastian Bach: Sinfonia de la Cantate BWV 29; Wachet auf ruft uns die Stimme, BWV 645; Kommst du nun, Jesu, vom Himmel herunter, BWV 650; Louis-Claude Daquin: Noël X; Girolamo Frescobaldi: La Bergamasca; Thomas Åberg: Fantasy in A-minor for Organ; Karl Jenkins: Adiemus, extrait de Songs of Sanctuary; Massimo Nosetti: Elegy on an American Folk Song; Francisco Tarrega: Recuerdos de la Alhambre (arr. pour orgue de D. Severin); Ennio Morricone: Gabriel’s Oboe – Mission (arr. pour orgue de D. Severin); Jean-Michel Damasse: Pastorale (extrait de Quatre Pastorales); Antonio Vivaldi: Concerto en ré mineur BWV 596 (transcr. pour orgue de J.S. Bach); André Jolivet: Introduction et Interlude, extrait de Cinq Interludes pour orgue; Gilles Martin: Andantino et Calmo; Daniel Hellbach: Latin (extrait de Pop Suite); Domenico Severin: Jesu dulcis memoria, pour Grand Orgue; Daniel Hellbach: A Dream (extrait de Pop Suite)
Domenico Severin, aux Grandes Orgues de la Cathedrale de Basse-Terre (Guadeloupe); Roselyn Quémin, saxophone
Appassionato – AP.018.2020.11, TT 77’00, booklet 16 p. (FR/EN), prijs € 15,00 | appassionatomusiclabel.com
