Van Joannes Petrus Hilgers zijn maar enkele orgels bewaard gebleven. Het orgel dat hij in 1774 bouwde voor de schuilkerk “Het Boompje” aan de Kalverstraat in Amsterdam is zijn bekendste wapenfeit.
Het gebouw werd aan het begin van de twintigste eeuw verkocht aan warenhuis Vroom en Dreesmann. Van de opbrengst werd een nieuwe kerk gebouwd in Amsterdam-West, de St. Franciscus van Assisikerk, beter bekend als “De Boom” of “Boomkerk”. Het Hilgers-orgel werd bij de verhuizing meegenomen naar de nieuwe kerk, die in 1911 in gebruik werd genomen. Het orgel werd bepaald niet slechter van die verhuizing. Integendeel, de Boomkerk beschikt over een veel betere akoestiek dan de oude schuilkerk. In het kader van het honderdjarig bestaan van de Boomkerk verscheen onlangs een cd waarop de organisten Yu Nagayama en Dick Koomans het Hilgers-orgel bespelen.
De klank van het orgel kan ik niet treffender typeren dan dat Dick Koomans dat in zijn toelichting doet: stoerheid, pasteltinten en heerlijke fluiten. Heeft een organist meer nodig om muziek uit de Rococo te vertolken? Ik zou menen van niet.
Nagayama en Koomans presenteren het orgel met werken voor orgel solo en orgel vierhandig van C.P.E. Bach, Mozart, Haydn, Beethoven en Kittel. Gezien de speelduur van de cd had daar trouwens van mij best nog wat bij gemogen, bijvoorbeeld Mozarts Fantasie KV 608, die het op het Hilgers-orgel ongetwijfeld ook erg goed doet.
Het is duidelijk dat de twee organisten zich in hun element voelen achter de klavieren van dit unieke orgel. Dat levert frisse en levendige uitvoeringen op van muziek die het instrument bijna letterlijk op het lijf geschreven is. In de vierhandig gespeelde stukken blijkt verder dat de beide echtelieden in elk geval op muzikaal gebied goed op elkaar zijn ingespeeld. Het geheel is bovendien fraai opgenomen.
De al genoemde toelichting van Koomans in het cd-boekje is bondig, prettig leesbaar en nodigt – zoals het een goede toelichting betaamt – uit tot luisteren. Wie op die uitnodiging ingaat, wordt niet teleurgesteld.
Rococo in Amsterdam
Yu Nagayama & Dick Koomans – The Hilgers organ in St. Francis of Assisi ”De Boom”
Ouverture “Der Schauspieldirektor” KV 486; Andante in F (für eine Walze in eine kleine Orgel) KV 616; Sonate in d (e) KV 304; Laudate Dominum KV 339 (W.A. Mozart); 3 Stücke für Flötenuhr (J. Haydn); Solfeggio in c Wq. 117/1; Adagio BWV 1020; Fuga in c Wq. 119/7; Polonaise für Flötenuhr (C.P.E. Bach); Gavotte in F WoO Anh. 8 (Beethoven); Preludium in G; Preludium in Es; Preludium in c (J. Chr. Kittel).
Label/nummer: Rex Music RM 1101
Speelduur: 56’44
Boekje: 20 pagina’s (NL/EN/JP)
Prijs: € 15,- (bestellen: rexmusic21@yahoo.com)