Op 4 februari vorig jaar overleed op 77-jarige leeftijd de toonaangevende Duitse componist en violist Volker David Kirchner (1942-2020). Voor het platenmaatschappij Motette – Psallite was dat de aanleiding om opnamen uit 1993 en 1998 op cd te zetten. Volker David Kirchner speelt daarop zelf niet, maar Stephan Breith op cello en Thorsten Laux op orgel.
advertentie
Op de cd staat slechts één werk van Kirchner: de compositie Und Salomo sprach. Het is meteen ook het enige werk op de cd waarbij het orgel niet wordt gebruikt. De rest van de cd is gevuld met muziek van Bloch, Bruch, Kraus en Gulbins, waarbij de orgels van de Katholische Pfarrkiche Mutter vom guten Rad in Frankfurt-Niederrad (Albiez 1984 – 52/IIIP) en de Dankeskirche in het iets noordelijker gelegen Bad Nauheim worden gebruikt.
Dat laatste orgel van E.F. Walcker & Cie. uit 1965 heeft vijf werken, maar mogelijk geen vijf klavieren. Het heeft momenteel 62 stemmen, maar tijdens de opname in de jaren was het kleiner. In 2017 begon een actie om het orgel geheel te herbouwen omdat het na uitbreidingen niet meer bedrijfszeker is en pijpen onbetrouwbaar zijn geworden door metaalmoeheid.
In het promofilmpje van de platenmaatschappij legt organist Thorsten Laux waarom deze cd met muziek van Joodse componisten zo belangrijk is. ‘Deze muziek is verbonden met verbannen en vermoorde mensen’. Orgel en cello zijn in de muziek op deze cd gelijkwaardig. Opvallend is dat de cello qua volume moeiteloos concurreert met die van het volle orgel. De werken van Bruch en (deels) Bloch zijn oorspronkelijk voor orkest en cello geschreven. De transcripties zijn van organist Thorsten Laux.
In het boekje wordt niet uitgelegd waarom juist deze werken de gedachtenis aan Volker David Kirchner levend moeten houden. Maar dat maakt de muziek er niet minder rauw en dramatisch om, hoewel ze al voor de Tweede Wereldoorlog werden gecomponeerd. Rustpunt is het Adagio van Victor Kraus, die welluidende muziek schreef in een Mendelssohn-achtig idioom. Alsof de uitvoerenden ermee willen zeggen: vind rust. Misschien mede daarom heet de cd Schalom.
Schalom – Musik mit jüdischem Tonfall
In memoriam Volker David Kirchner
Bloch: Schelomo, Méditation hébraique, Prayer, Jewish Song, Supplication; Bruch: Kol Nidrei; Kraus: Adagio; Gulbins: Drei Stucke: Sehr ruhig, Ruhig bewegt, Largo; Kirchner: Und Salomo sprach.
Stephan Breith, violoncello; Thorsten Laux, Albiez-orgel Mutter vom guten Rat, Frankfurt & Walcker-orgel Dankeskirche Bad Nauheim
Motette-Psallite – DCD MOT 15035; TT 61’08, opname 02/1993 (Frankfurt) & 11/1998 (Bad Nauheim), booklet 24 pagina’s (DU / EN); prijs € 19,90 | motette.org
