Vijf jaar geleden volgde Theo Jellema Jan Jongepier op als organist van de Grote Kerk te Leeuwarden. Jellema nam in 2003 al eens een cd op in Leeuwarden (met advents- en kerstmuziek, uitgebracht op VLS) en onlangs verscheen zijn eerste cd als titularis van het Müller-orgel.
Jellema’s persoonlijke uitnodiging voor het presentatieconcert is eigenlijk te aardig om er niet uit te citeren: “Eeuwenlang klonk muziek maar één keer. Was er slecht gemusiceerd, na de nagalm van het slotakkoord was het voorgoed verklonken. Gelukkig maar! Was er goed gemusiceerd, de herinnering maakte het nóg mooier. Ik stel me voor dat het een paradijselijke tijd geweest moet zijn. Dit paradijs is verloren gegaan en tegenwoordig is ons muzikale landschap niet meer voorstelbaar zonder opnamen. Ze horen erbij. Ze leggen vast hoe het écht geklonken heeft. Als speler ben je daar soms blij mee, soms niet. Onontkoombaar is het dat je zo nu en dan een cd maakt.” Einde citaat. Weinig aan toe te voegen ook.
‘Müller door de eeuwen heen’, zo zou je het programma kunnen typeren. Muziek die zeer bij het orgel past, maar ook composities waarbij die match op het eerste gezicht minder aanwezig lijkt te zijn. ‘Lijkt’, want uit alles blijkt de veelzijdigheid van dit eerste grote orgel van Christian Müller.
Bij het luisteren noteerde ik voor mezelf de volgende woorden: relaxed, spannend, kleurrijk. Jellema is iemand die op zeer ontspannen wijze muzikale spanning weet in en op te bouwen. Haast komt in zijn muziekwoordenboek niet voor. Jellema heeft er verder naar gestreefd “heel veel bijzondere registraties van het orgel te etaleren” en dat streven heeft fraaie vruchten afgeworpen. Luistert u bijvoorbeeld naar de twinkelende melodieomspeling in de eerste Telemann-bewerking, de strijkersimitatie in deel twee van Rellstab, de koraalvariaties van Töpfer en de bewerking over ‘Allein Gott in der Höh sei Ehr’ van Langlais (uit het Livre oecuménique op. 157). Stoer en monumentaal klinkt het orgel in Buxtehude en De Klerk. Dat laatstgenoemde pas 23 jaar oud was toen hij zijn Preludium en fuga in c schreef hoor je er beslist niet aan af …
De opname is sfeervol en evenwichtig. Het begeleidende boekje bevat een programmatoelichting van Theo Jellema, alsmede een overzicht van de door hem gekozen registraties.
Ten slotte: zolang uitgaven als deze het licht blijven zien, moeten we de eventuele onontkoombaarheid van het fenomeen cd maar stevig (blijven) omarmen. En ik maak me sterk dat dit zo’n geval is waarin Jellema zelf ook blij is met het resultaat. [JOOST VAN BEEK]
Theo Jellema – Christian Müller-orgel (1724-1727)
Grote of Jacobijnerkerk Leeuwarden
Preludium in d, BuxWV 140 (Buxtehude); Canzona in G (Scheidemann); Twee bewerkingen ‘Nun freut euch, lieben Christen g’mein’ (Telemann); Sonata in D (Rellstab); Grosse Concert-Fantasie über die Choralmelodie ‘Jesu, meine Freude’ (Töpfer); Antiphon I, op. 18/1 (Dupré); Ave Maris Stella, op. 18/6-9 (Dupré); Gloire à Dieu au plus haut des Cieux (Langlais); Rorate Caeli (Demessieux); Preludium en fuga in c (De Klerk).
Label: Boeijenga Music Publications
Nummer: BECD005
Speelduur: 70’33”
Boekje: 16 pagina’s (NL/EN)
Prijs: € 15,00
[button link=”http://www.orgelshop.nl/orgelnieuws” target=”_new” style=”large” title=”BESTELSERVICE”][/button]
Wijziging sterrenwaardering in recensies
De redactie heeft besloten een kleine wijziging door te voeren in de waardering door middel van sterren, zoals die in recensies wordt toegepast.
Vanaf nu zal sprake zijn van één algemene waardering, variërend van één tot vijf sterren.
5 sterren: uitzonderlijk
4 sterren: zeer goed
3 sterren: goed
2 sterren: redelijk
1 ster: onvoldoende
© 2011 www.orgelnieuws.nl