Van Robert Schumann is bekend dat hij een grote fascinatie had voor Johann Sebastian Bach in het algemeen en diens contrapuntische meerstemmigheid in het bijzonder, door Schumann zelf ‘Fugenpassion’ genoemd. In 1845, toen deze fascinatie zich zo’n beetje op haar hoogtepunt bevond, schaften Robert en zijn vrouw Clara een pedaalvleugel aan, die de mogelijkheden op het gebied van meerstemmig spel sterk vergrootte. Robert raakte in korte tijd zeer enthousiast over de nieuwe aanwinst en nog in hetzelfde jaar ontstonden drie cycli van in totaal zestien stukken: vier Skizzen, zes canons en zes fuga’s over het thema B-A-C-H.
De Nederlands-Amerikaanse organist en Schumann-kenner Robert J. August stelt overigens dat de pedaalvleugel in huize Schumann-Wieck al weer snel aan populariteit verloor en dat de zes fuga’s primair voor orgel zijn geschreven (zie onder andere Het Orgel, nr. 4/2010). Het zijn in ieder geval composities waaruit onmiskenbaar het meesterschap van Schumann blijkt.
De pedaalvleugel is altijd een beetje een vreemde eend in de bijt gebleven en uitvoeringen en opnamen van (delen uit) de drie cycli op dit instrument zijn redelijk zeldzaam. Martin Schmeding zorgde in 2004 (!) voor de eerste en tot nu toe enige complete opname (Ars Produktion 38 034). Uitvoeringen en opnamen op orgel zijn daarentegen ruim voorhanden. Eind vorig jaar verscheen een nieuwe opname van Thomas Trotter op het Ladegast-orgel van de Dom in Merseburg. Een orgel dat volgens Trotter vanwege het barokke hart en de vele romantische stemmen een ideaal medium is voor deze muziek. Daarmee heeft hij geen woord te veel gezegd.
Trotter zet een gedegen Schumann neer. Technisch onberispelijk en zorgvuldig geregistreerd. Een mooi voorbeeld van dat laatste is het middendeel van de vierde Skizze, waarin de grote Ladegast bijna klinkt als een harmonium. Wel vind ik Trotters benadering over het geheel genomen wat aan de formele kant. Hij heeft (terecht) veel aandacht voor de structuur van de muziek, maar dat gaat naar mijn gevoel soms ten koste van de spontaniteit. Daardoor blijft de algehele sfeer een beetje tam. Wie een sprankelender uitvoering zoekt, kan terecht bij Olivier Vernet (Ligia Digital 104222), die vooralsnog ook mijn stem krijgt. Dat neemt niet weg dat de uitvoering van Trotter genoeg te bieden heeft om een aanbeveling te verdienen. [JOOST VAN BEEK]
Uitvoering: * * * (*)
Opname: * * * *
Robert Schumann – Works for Organ or Pedal Piano
Thomas Trotter, Ladegast Organ of Merseburg Cathedral
Four Sketches for Pedal Piano, op. 58
Studies for Pedal Piano, op. 56
Six Fugues on the name BACH, op. 60
Label: Regent Records
Nummer: REGCD347
Speelduur: 65’40”
Boekje: 20 pagina’s (EN/DU/FR)
Prijs: € 17,50
[button link=”http://www.orgelshop.nl/orgelnieuws” target=”_new” style=”large” title=”BESTELSERVICE”][/button]
© 2011 www.orgelnieuws.nl