‘Iberian Organ & Choral Music from the Golden Age’ is de ondertitel van een cd die de Duitse organist Martin Neu maakte op het historische orgel van de Iglesia San Hipólito in Córdoba. Dat suggereert een verzamel-cd. De opname is echter geen representatieve dwarsdoorsnede uit het repertoire geworden maar een die met name de orgelmuziek van de Portugese componist Coelho (1555-1635) en de muziek van Correa de Arauxo (1584-1654) in het zonnetje zet.
advertentie
Als inleiding klinkt een afwisselend stuk van Xaraba (1652-1715) waarin onder andere de trompetería te beluisteren is. Programmatisch is de cirkel daarmee rond, want de cd eindigt met de eveneens extraverte, ensalada-achtige Tiento van Correa over de Batalla van De Morales. Koormuziek klinkt er nauwelijks: het Kyrie en het Ave Maria van Coelho worden alternatim uitgevoerd, evenals het bekende Todo el Mundo van Correa. Een zeer zinvolle en prachtige toevoeging, maar de rol van het Ensemble Officium blijft daarmee wel wat beperkt.
Over beperkt gesproken: de ‘Gesamtspielzeit’ van deze cd is net 55 minuten. Daar had nog best minstens één niet-cantus-firmus gebonden Tiento van Coelho bij gekund; nu lijkt de cd net niet helemaal ‘af’. Aan de andere kant: waarom zou je een cd helemaal volstouwen met muziek ‘omdat het kan’ terwijl 55 minuten orgelmuziek een perfecte luisterlengte is?
Uit alles blijkt dat Neu veel passie heeft voor dit repertoire. De specifieke versieringskunst en de ritmische vrijheden die bij deze stijl horen past Neu feilloos, met smaak en met autoriteit toe. Meer in het algemeen is zijn spel uitgebalanceerd en stabiel, gedetailleerd en gearticuleerd, melodieus en vocaal. Karakteristieke Spaanse dansritmes krijgen bij hem de vereiste schwung en gepassioneerde dwang; het virtuoze passagewerk in het lastige Tiento de medio registro de dos Baxones van Correas, met twee solerende basstemmen heeft een fantastische brille.
Soms heeft Neu een lichte neiging om iets te zwaar naar mijn smaak te spelen door nadrukkelijk te articuleren of net te gemaniëreerd belangrijke ritmische momenten te verlengen. Prachtig klinken echter onder andere de twee tiento’s van Correa, die Martin Neu op 4’-fluitbasis speelt. De muziek van Correa is niet eenvoudig te interpreteren vanwege het overwegend esoterische, scholastieke en exuberante karakter ervan. Maar als je deze muziek zo delicaat, intens, vrij en wonderlijk lucide kunt spelen zoals Neu hier en bij andere stukken op de cd doet, heb je als speler het hart van de Iberische muziek diep weten te raken. Klasse.
Van klasse is ook het orgel in de San Hipólito in Córdoba, dat Joseph Corchado in 1735 bouwde. Orgelmaker Joaquín Lois restaureerde het zorgvuldig en liefdevol in 2006-7, op een niveau dat niet onderdoet bij dat van zijn beste collega’s uit Noord-Europa. Het orgel klinkt transparant, mede dankzij een geraffineerde en heerlijk sappige voorspraak. De klankkleuren laten zich het beste omschrijven als een goede wijn met een rijk bouquet: een zorgvuldige combinatie van ingrediënten die samen een verrukkelijk en harmonisch geheel vormen.
De kerk in Córdoba klinkt prima, zo te horen. Bij de opname zijn ruimte en orgel goed in balans, waarbij details in de orgelklank voortreffelijk zijn volgen. Het ensemble Officium is in een andere ruimte opgenomen met minder galm en klinkt daardoor vrij direct en ook ietwat klinisch.
Het booklet is goed verzorgd. Mooi en terecht dat een fragment van een schilderij van Zurbarán de omslag siert; Martin Neu verwijst ernaar als hij in het boekje het Marialied Todo el Mundo toelicht. De gebruikte registraties zouden te vinden zijn op de website van Audite, maar daar zijn ze niet te vinden. Audite maakt het ruimschoots goed door downloads aan te bieden voor wie thuis al genoeg cd-doosjes heeft, ook in lage resolutie (mp3) en in hoge resolutie (24bit/96kHz). Voor wie nog een zetje nodig heeft, is er ook nog een ‘The making of’-filmpje:
Tientos y Glosas
Iberian Organ & Choral Music from the Golden Age
Martin Neu – Organ of San Hipólito Church, Córdoba
ensemble officium • Wilfried Rombach
Diego Xaraba (1652-1715): Tiento Lleno de segundo tono; Manuel Rodrigues Coelho (1555-1635): 5 Versos de Kyrie do I. Tom (alternatim), Ave Maris Stella (alternatim); Francisco Correa de Arauxo (1584-1654): Tiento y Discurso de medio registro de dos Baxones de Octavo Tono, Tiento de medio registro de tiple de Octavo Tono, Tres glosas sobre el Canto Llano de la Immaculada Concepción (met Ensemble Officium), Tercero Tiento de Quarto Tono, Tiento Tercero de Sexto Tono sobre la primera parte de la Batalla de Morales.
Label: Audite
Nummer: audite 97.713
Speelduur: 54’48
Booklet: 28 pagina’s (DE/EN)
Prijs: € 19,99 (cd); € 4,99 – € 13,99 (downloads, diverse formaten)
