In ons goede vaderland hebben we vele fraaie orgels. We hebben enkele uitzonderlijk fraaie orgels. Het is lastig om een top 3 op te stellen. Zelfs een top 10 is nog moeilijk. Maar hoe dan ook zal in geen lijstje ‘de Evangelisch-Lutherse’ ontbreken.
advertentie
Wat een fantastisch instrument is dit toch! Kleurrijk als weinig andere, maar vooral ook heel zangrijk. En wat een mogelijkheden!
Zo zou je toch niet denken dat ook Buxtehude nog zo overtuigend uit de verf komt. Onlangs vond ik de uitvoering van Tymen Jan Bronda in de Der Aa de mooiste ooit, maar deze uitvoering van Sander van den Houten maakt mij aan het aarzelen! En dan Bachs veelvuldig als staalkaart ingezette Partita ‘Sei gegrüßet’ – volgens Albert Schweitzer de mooiste Partita uit de hele muziekliteratuur. Het heeft ook wel te maken met de grote passie en concentratie waarmee de organiste-titulaire deze werken neerzet.
Dat geldt niet minder voor Liszts klaagzang. Een van onze recensenten vond het maar een vervelend werk, maar dan moet je toch maar eens Sander van den Houten in de Evangelisch-Lutherse beluisteren! Alsof hij het zelf improviseert. De naam van Feike Asma is voor altijd verbonden aan dit instrument. In heftigheid deed deze vertolking mij nu en dan wat denken aan deze grote meester.
Het concert op de beroemde Bätz wordt voorafgegaan door de bekoorlijke Aria detta Balletto van Girolamo Frescobaldi. Dat is een verrukkelijk voorgerechtje als appetizer. Frescobaldi (1583-1643) was iets ouder dan onze Sweelinck (1562-1621), die door hem is beïnvloed. Het is mogelijk dat beide meesters elkaar hebben ontmoet; in 1607/08 bezocht Frescobaldi Antwerpen en Brussel.
Gelukkig is de opname in de toch wat lastige ruimte verzorgd door de vermaarde Aad van der Waal. Daarmee is de opname een prachtige balans tussen directheid en ruimtelijkheid. Hulde! Het verzorgde boekje biedt lezenswaardige teksten van verschillende auteurs.
Het is goed om onbekend Hollands werk (hoewel, Hollands?) als dat van Bunk te ontstoffen. De suggestie van Fidom in de richting van een Quatrième Choral van Franck gaat mij echter wat ver. Ondanks de inspanningen van Van den Houten kon ik het werk nog niet heel onderhoudend vinden.
Maar: deze plaat biedt een indrukwekkend portret van deze Haagse schoonheid. Ik kijk uit naar een vervolg, maar dan graag met nog meer onbekend(er) werk.
Timbre
Frescobaldi: Aria detta Balletto; Buxtehude: Magnificat Primi Toni BuxWV 203; Bach: Partite diverse sopra ‘Sei gegrüßet, Jesu gütig’ oder ‘O Jesu, du edle Gabe’ BWV 768; Mendelssohn-Bartholdy: Andante D-dur; Liszt: Variationen über ‘Weinen, Klagen, Sorgen, Zagen’; Martin: Agnus Dei pour orgue; Bunk: Fantasie in c-moll op. 57
Sander van den Houten, Italiaanse orgel en Bätz-orgel, Evangelisch Lutherse Kerk, Den Haag
Cygnus – 176201, TT 78’08, prijs € 14,95 | sandervandenhouten.nl
