Gouden Orgelklanken, Organ Favourites, Geliefde Orgelwerken, Populaire Meesterwerken, Music for the Millions, waar zijn zulke platen gebleven? De serieuze liefhebber liet ze meestal liggen. Als je niet oppaste, had je zomaar karrevrachten tot scheepsladingen d-moll toccata’s, gotische suites, Trumpet Voluntaries, Widor-Toccata’s, en ‘Tante Lena’s’ in je collectie.
Zulke platen met uitsmijters voor orgel lijken er nu nauwelijks meer te zijn. Maar hier is er toch weer eentje! En waarom niet? Het is een beetje nostalgie, zo’n recital. En ja, dit is dus wel mijn 78ste Toccata in d in mijn verzameling. Maar wat mij betreft toch liever een programma als dit dan orkesttranscripties.
Rode Reus
Vijftig jaar hoofdorgel van de Rotterdamse Laurens. De Rotterdamse Rode Reus; een bijnaam ooit bedacht door ondergetekende en inmiddels algemeen in gebruik. Filmpjes laten zien dat die vijftig jaar hun sporen hebben getrokken aan het instrument. Een grondige aanpak (renovatie / restauratie) is dringend nodig. De kosten zullen niet meevallen. Het oplappen van de Rode Reus zal zomaar tot rode cijfers kunnen leiden.
De verkoop van deze cd kan hopelijk meehelpen. De titularis heeft ook nog wel wensen om het orgel onder andere gebruiksvriendelijker te maken. ‘Onder andere’, want hoe om te gaan met de klank is vanzelfsprekend ook een heel spannende vraag. Sinds 1973 hebben we de koele, wat afstandelijke, gedistingeerde en toch ook nobele Marcussen-klank. Het is een reus die je bijvoorbeeld ook wel steviger laarzen in de zin van een Bombarde 32’ gunt.
Uniek
En toch … het blijft een uniek orgel in onze Hollandse orgeltuin. Veel literatuur komt fraai tot klinken. Lemckert nam er al drie platen met Franck op. Ter gelegenheid van de inauguratie van het instrument speelde De Klerk zelfs een heel Franck-programma. We hebben Messiaen, Alain, enkele symfonieën van Widor en alle symfonieën van Vierne al van Hayo Boerema. En ondanks dat Reger helemaal thuiskomt op een Sauer, Walcker of Steinmeyer-orgel, logeert Reger toch ook wel graag in de Rotterdamse Laurens. En Bach … Tja, Bach kan overal, toch?
Hoogstaand
Het spel van Hayo Boerema is boven alle twijfel verheven. Hij speelt een populair programma, maar voert het hoogstaand uit. Het zij nog maar eens opgemerkt: wat heeft Hayo een fantastische gave om zó symfonisch te registreren dat je af en toe naar het boekje kijkt of het wel echt die Marcussen uit 1973 is. De markante klaroenstoten in Guilmants Eerste Sonate kunnen verrukkelijk gerealiseerd worden met de Spaanse trompetten.
Ja, in de eerste jaren van de RRR werd er zo over het chamadewerk gesproken, en kwam je thuis na een concert was dat toch wel een van de vragen: ‘Gingen de Spaanse Trompetten nog open?’ Aan het einde van dit toch kostelijke recital, bij de afsluiting van Heillers lekkere Tanz-Toccata was ik dus verbaasd over het uitblijven van de … Spaanse Trompetten … Goed dat Guilmants mooiste Sonate integraal is opgenomen op deze cd. En Hayo Boerema heeft een grote affiniteit met het symfonisch repertoire.
Het boekje is mooi vormgegeven, in lijn met al die andere platen die we gelukkig al hebben. Kleinigheidje: Cantilena is niet uit Sonate Nr. 8 op. 111, maar uit Sonate Nr. 11 op. 148.
Wensen
Een hele schaal met zoete fondantjes. Nog wensen? De volgende plaat graag met bijvoorbeeld Mathias’ Invocations, nog maar eens Howells (dat klonk zo geweldig op Boerema’s Metaphora-cd!) Langlais’ schitterende Evocation uit Hommage à Rameau en dan ook maar een grote Reger …
En héél graag eindelijk weer eens een mooie plaat met louter het koor- en transeptorgel; prinsesje en prins, zoals het ooit in de communicatie rond de start van de bouw van het hoofdorgel klonk.
Aanbevolen
Favourite Organ Pieces. Mooi dat er zo’n plaatje is. Aanbevolen, ook al om de Rotterdamse Rode Reus, waarvoor vast geen reusachtig budget is, te helpen.
Touché! A Festive Anthology of Favourite Organ Pieces
Bach: Toccata en Fuga in d BWV 565; Krebs: Fantasia à gusto Italiano; Boëllmann: Suite Gothique op. 25; Rheinberger: Cantilena (Sonate XI op. 148); Guilmant: Sonate I en ré mineur op. 42; Barber: Adagio op. 11; Jongen: Toccata op. 104; Heiller: Tanz-Toccata
Hayo Boerema, Marcussen-orgel (1973), Grote of St. Laurenskerk Rotterdam
HAYO – HAYO197210 – TT 74’22, opname 10/2023, prijs € 20 incl. verzendkosten | laurenskerkrotterdam.nl