De cover van de nieuwe cd van Wayne Marshall geeft de suggestie dat we te maken hebben met een grootse, gepassioneerde artiest. Zijn portret vult de hele bladspiegel en de titel Passion Symphony duidt op hartstocht en symfonische allure.
advertentie
Marshall heeft eens laten weten gefascineerd te zijn door de luchtvaart en dat is op deze cd goed te horen, hij gaat in vliegende vaart over de toetsen in het openings- en slotstuk. Het programma bevat muziek die aan Dupré verwant is en wordt omsloten door twee virtuoze toppers uit het repertoire: Transports de joie van Messiaen en de epische Toccata van Widor. Widor speelt hij in een sneltreinvaart, maar mede doordat hij consequent en duidelijk het voorgeschreven staccato speelt is het een zeldzaam bruisende vertolking.
Het titelstuk van Dupré snelt eveneens à grande vitesse voorbij. Behalve hoge snelheden is de eenvormige, directe timing karakteristiek voor het spel van Marshall. Daardoor krijgen de symfonische allure en de dramatiek van met name de delen Crucifixion en Résurrection vrijwel geen kans. De andere stukken op de cd zijn niet erg symfonisch, maar passen goed bij de klankwereld van Dupré.
De twee Evocations van George Baker hadden zelfs van de pen van Dupré zelf afkomstig kunnen zijn. In de eerste wordt een kleurrijk harmonisch tapijt uitgerold met een mooie melodie. De tweede is een virtuoze toccata in de Franse traditie waarbij de kwaliteit van Marshall, zijn feilloze vingervlugheid, volledig tot zijn recht komt.
De onbekende Elévation van Pierre Villette verheft en tilt het programma naar een hoger niveau en is een echte vondst. Villette deelt in het bezonken stuk de mystieke inslag van zijn leermeester Duruflé. De muziek is van een hemelse schoonheid. Overeenkomstig klinkt het orgel hier poëtisch en nu speelt Marshall toch wel devoot. Een hoogtepunt van de cd.
De Berceuse, een compositie van de organist zelf is evenals de Symphonie-Passion uit een improvisatie ontstaan. Het is een ballad die Marshall aangenaam ontspannen speelt.
De laatromantische, Oostenrijkse componist Franz Schmidt valt in dit programma wat uit de toon. Zijn Variationen und Fuge über ein eigenes Thema is niet zijn meest geslaagde orgelwerk, wat versterkt wordt door Marshalls al te voortvarende, rusteloze aanpak.
Het is een sympathiek gebaar om een improvisatie over het volkslied van Fatima, waar de cd is opgenomen, te programmeren. De improvisatie is echter net zo simpel als het liedje zelf en klinkt niet erg geïnspireerd.
Wayne Marshall is een opmerkelijke musicus. Zijn fabelachtige virtuositeit is indrukwekkend, maar hij ontkomt niet aan de valkuil van veel virtuozen door techniek boven expressie te stellen. Vooral in snelle stukken zal zijn manier van spelen sommige luisteraars imponeren, maar het klinkt al gauw mechanisch en daardoor oppervlakkig.
Het orgel in de basiliek van O.L.V. van de Rozenkrans in Fátima is in aanleg in 1952 gebouwd door de firma Rufatti, een Italiaanse orgelbouwer die in Amerika veel orgels heeft gebouwd die als een voortzetting van The American Classic Organ kunnen worden beschouwd. Dit orgeltype ontstond als reactie op orkestrale orgels en was bedoeld om een groot deel van de orgelliteratuur op te spelen, volgens de mentaliteit van groot-groter-grootst. Ook dit instrument in Portugal viel in deze categorie. Van 2014 tot 2016 onderging het een renovatie door de eveneens Italiaanse firma Mascioni, die onder andere een geavanceerde speeltafel en extra romantische stemmen toevoegde waardoor het aantal registers maar liefst op 90 kwam. Kwantitatief een spectaculair orgel, maar kwalitatief wat teleurstellend. Het klinkt grondtoonarm en de individuele stemmen hebben weinig karakter waardoor het geheel wat dun en vlak klinkt. Ondanks de toevoeging van extra romantische registers is het zeker geen symfonisch orgel, hoewel het bij vlagen wel imposant klinkt.
De opname is zeer fraai en technisch excellent. De cd is te downloaden in verschillende audioformaten.
Wayne Marshall – Passion Symphony – Dupré
Messiaen: Transports de joie; Dupré: Symphonie Passion; Baker: Evocation 1 & 2; Marshall: Berceuse; Schmidt: Variationen und Fuge über ein eigenes Thema (Fanfare aus Fredigundis); Villette: Elévation; Widor: Toccata (Symphonie No. 5); [alleen op SACD 5.1] Marshall: Improvisation on the Hymn of Fatima
Mascioni-orgel, basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkrans, Fátima, Portugal
Base 2 Music – Base 2-07, TT 79’20, opname 05/2019, stereo en 5.1 surround; booklet 17 p. EN; CD/SACD/FLAC, prijs € 18 – € 24 | base2music.store
