De oudste zoon van Bach is altijd in de schaduw van zijn vader blijven staan, zeker in vergelijking met bijvoorbeeld zijn jongere broer Carl Philipp Emanuel. Enerzijds heeft het daarmee te maken dat vader Bach niet te overtreffen was. Anderzijds is Friedemann, zeker als het om het orgelrepertoire gaat, teveel bleef hangen in de ‘oude stijl’.
advertentie
In zijn andere werken laat hij wel zien dat hij ook kind van zijn tijd is en vooral op basis daarvan erkenning heeft gekregen. Wat het orgel aangaat zullen we bij Bachs oudste zoon eerder blijven denken aan de voor hem geschreven werken dan aan zijn eigen nalatenschap. Wie zou immers niet willen dat de zes triosonate’s speciaal voor hem/haar geschreven waren …
Friedemann zelf heeft ons achttien fuga’s en zes koraalvoorspelen nagelaten die nu door de Italiaanse organist Filippo Turri zijn vastgelegd op een dubbelaar van Brilliant Classics. Overigens was er maar net een tweede schijf voor nodig wat met krap 90 minuten heeft hij zijn klus geklaard. Het grootste deel van de fuga’s speelt hij op een driestemmig kistorgel. Voor de koralen en resterende fuga’s is hij naar de Sant’Antonio Abate te Padova getogen, waar F. Zanin in 2007 een 25 stemmen tellend instrument in (Noord-)Duitse stijl heeft vervaardigd.
We horen hier degelijk gecomponeerde werken met zorg uitgevoerd op een goed klinkend instrument, waarbij Turri zich inspant om alle facetten van het orgel te laten horen. De productie had in waarde kunnen toenemen als hij ook de kleine fuga’s in Padova had opgenomen in plaats van het kistorgel te Carceri.
Turri heeft zich bij deze uitgave overigens beperkt tot de werken die ‘volwaardig’ op naam van Friedemann staan. Bij recent onderzoek is bijvoorbeeld de magistrale f-moll van vader Bach (BWV 534) voorzichtig aan Friedemann toegeschreven. Dat had wel een boeiende toevoeging kunnen zijn om als luisteraar te oordelen in hoeverre dit werk past binnen het repertoire van zoonlief.
Het is goed dat Turri de moeite heeft genomen om deze productie in te spelen en van een goede inleiding te voorzien. Helaas voor Wilhelm Friedemann zal het hierbij niet lukken om uit de schaduw van vader te komen.
Wilhelm Friedemann Bach – Complete Organ Music
Filippo Turri | Truhen orgel by L. Patella, 1998 (CD1), F. Zanin organ, 2007 (CD2)
Drei dreistimmigen Fugen F.32 – F.34; Acht dreistimmigen Fugen für Orgel oder Clavier F. 31; Drei Fugen für die Orgel mit Pedal (in D, in c & in g F. 37); Sieben Choralvorspiele F. 38: Nun komm, der Heiden Heiland / Christe, der du bist Tag und Licht / Jesu, meine Freude / Durch Adams Fall ist ganz verderbt / Wir dank dir, Herr Jesu Christ / Wir Christenleut / Was mein Gott will, das g’scheh allzeit; Vier Fugen für die Orgel mit zwei Clavieren und Pedal.
Brilliant Classics – 95467, 2cd, TT 38’32 + 49’07, booklet 12 p. EN, prijs € 9,99| klassiek.nl
