Het orgelfront van het Pels & Van Leeuwen-orgel (2003) in de St. Nikolaikerk in het Zweedse Halmstad wordt definitief vervangen door een reconstructie van het front van het vorige orgel uit 1942. De Zweedse instantie voor monumentenzorg heeft besloten dat het front van het verwijderde orgel herplaatst moet worden. Orgelmaker Pels & Van Leeuwen wil componisten uitnodigen een ‘Requiem’ te schrijven voor het te demonteren front uit 2003.
De orgelmakers uit Den Bosch kregen in 1998 de opdracht een nieuw drieklaviers orgel met 54 rgisters in Frans-symphonische stijl te bouwen voor de St. Nikolaikerk in Halmstad. In 2003 werd het orgel, het grootste opus van Pels & Van Leeuwen, in gebruik genomen. Het verving een instrument uit het midden van de twintigste eeuw met een front uit 1942 naar een ontwerp van de Zweedse architect Tengbom.
Tengbom-front
Het Tengbom-front had volgens de Zweedse Monumentenzorg echter niet verwijderd mogen worden. Het front wordt gezien als een van de belangrijkste uit de Zweedse orgelbouwgeschiedenis, een van de eerste (twintigste-eeuwse) fronten met een werkenopbouw en het enige front van deze proporties uit de jaren 40. De Zweedse monumentenautoriteiten eisten dat het kerkbestuur het oude front weer zou terugplaatsen. In 2007 leidde deze eis tot veel kritiek die door organisten van over de hele wereld werd geuit in een online petitie.
Reconstructie
De uitkomst van de langslepende kwestie is dat het Tengbom-front in november 2014 moet zijn teruggeplaatst. Ondanks de weerstand van zowel het kerkbestuur als orgelmaker Pels & Van Leeuwen wordt het front uit 2003 nu toch verwijderd en het niet sprekende Tengbom-front (inclusief het loze rugwerk) voor het binnenwerk van het bestaande orgel geplaatst . Het front zal grotendeels nieuw worden gemaakt, van het oude front resteren nog slechts de frontstokken en de engelenbeelden. Het Tengbom-front wordt geheel loos. Ter vervanging van de sprekende pijpen uit het huidige front worden nieuwe binnenpijpen gemaakt. Volgens de website www.halmstadorgel.se (2007) zou er een bedrag van circa 4 miljoen Zweedse kronen (455 duizend euro) met de reconstructie gemoeid zijn. De kosten worden gedragen door zowel het kerkbestuur als Monumentenzorg.
Requiem
Pels & Van Leeuwen, die de werkzaamheden gaat uitvoeren, wil de demontage van het huidige front niet ongemerkt voorbij laten gaan. De orgelmaker nodigt componisten uit een Requiem te schrijven voor het orgelfront, toegespitst op het orgel in Halmstad. De bedoeling is dat het Requiem wordt uitgevoerd voorafgaand aan de demontage van het front. Componisten kunnen voor meer informatie contact op nemen met Pels & Van Leeuwen via info@pelsenvanleeuwen.nl
© 2013 fotografie archief Orgelnieuws.nl / www.halmstadorgel.se