Onlangs zijn de onderhouds- en restauratiewerkzaamheden aan het pijpwerk en de luiken van het hoofdorgel in De Nieuwe Kerk te Amsterdam van start gegaan. Het werk wordt uitgevoerd door Verschueren Orgelbouw en restauratieschilder Wassily Khudyakov van Conservart.
advertentie
Het orgel van Schonat (1655) en Van Hagerbeer (1673) werd in de periode 1978 – 1981 integraal gerestaureerd door de Deense firma Marcussen & Søn. Stof van 35 jaar en schade bij een van de door Jan Gerritsz. van Bronchorst beschilderde luiken maakten het noodzakelijk om groot onderhoud aan het imposante stadsorgel uit te voeren.
Scheur
Door werking van het hout was een scheur ontstaan bij het linker pedaalluik. Het schilderwerk bleef echter onaangetast. Om verder schade te voorkomen werden alle luiken daarom in de afgelopen jaren permanent in geopende stand gelaten.
Touwen en katrollen
De beschilderde luiken worden nu schoongemaakt en op punten hersteld door Wassily Khudyakov. Verschueren zal een nieuw bedieningssysteem aanbrengen voor het openen en sluiten van de luiken. Het huidige twintigste-eeuwse systeem wordt vervangen door klassieke bediening met touwen en katrollen.
Pijpwerk
Het werk aan het instrument omvat het schoonmaken en herstellen van met name het kleinere pijpwerk, het controleren van de intonatie en een generale stemming. Dat laatste is bij dit orgel een aanzienlijke klus, omdat het 5.005 pijpen tellende orgel is voorzien van uitzonderlijk groot aantal dubbelkoren, met prestanten tot soms zes sterk en mixturen tot wel twaalf sterk. Daarnaast zal Verschueren ook onderhoud plegen aan de speel- en registermechanieken.
De werkzaamheden duren nog tot de eerste maanden van 2017. Komende zomer moeten beide zijden van de luiken weer zichtbaar zijn voor het publiek.
Binnenstadsorgel
Het orgel van De Nieuwe Kerk is het vierde Amsterdamse binnenstadsorgel wat momenteel niet in volle glorie zichtbaar is. Het Vater/Müller-orgel van de Oude Kerk is momenteel in restauratie, de luiken van het orgel van de Westerkerk zijn nog tot januari 2017 te bewonderen op een De Lairesse-tentoonstelling in Rijksmuseum Twenthe en het Knipscheer-orgel van de Noorderkerk is voorlopig ingepakt vanwege werkzaamheden aan het stucwerk van de kerk.
Video: het afnemen van het luik van de linker pedaaltoren.
© 2016 beeld Sebastiaan Lagendaal, De Nieuwe Kerk, Amsterdam
