De binnenstad van Middelburg herbergt vijf historische orgels. Sietze de Vries bespeelt ze op deze dubbelcd met literatuur en improvisaties.
advertentie
Middelburg had ooit een groot aantal kerken en kloosters. Voor twee daarvan werden al in de vijftiende eeuw orgels gebouwd. In de loop der eeuwen sneuvelden zowel kerken als orgels, maar werden ook nieuwe instrumenten gebouwd. Het oorlogsgeweld van de meidagen van 1940 bracht de meest recente slag toe aan het historisch orgelbezit van de Zeeuwse hoofdstad.
In de Nieuwe Kerk en de Koorkerk werden weliswaar historische orgelkassen geplaatst, de eerste werd voorzien van een nieuw binnenwerk, de tweede hangt er (nog) als museumstuk, gescheiden van zijn ooit eens te herstellen binnenwerk. En dan staat buiten de singel in de Morgensterkerk nog een Van Dam-orgel uit 1906, oorspronkelijk gebouwd voor een kerk in Vlissingen en nu verstopt achter een jaren 50-interpretatie van hoe een orgelfront eruit zou kunnen zien. Dit orgel staat overigens te koop.
En zo blijven er nog vijf historische orgels over in de Middelburgse binnenstad. Stichting Incanto en de Werkgroep Muziek van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen namen het initiatief voor de uitgave van deze dubbelcd.
Nu zou je verwachten dat inspelen van een de cd met het Middelburgse orgelpatrimonium een uitgelezen klus voor de stadsorganist is, maar de initiatiefnemers hebben daarvoor Sietze de Vries gevraagd. Bij die keuze zal ongetwijfeld hebben meegespeeld dat De Vries voor hen in 2014 en 2016 al twee ‘bijzonder goed bezochte’ orgeltochten in Middelburg had verzorgd.
Van de vijf orgels krijgt het grootste instrument, het De Rijckere-orgel in de Oostkerk, de meeste ruimte op deze dubbelaar. Het vult, samen met een kwartier improvisatie op het Kam/Bakker & Timmenga-orgel in de Doopsgezinde Kerk, het grootste deel van CD I. Naast Duits-geörienteerde barokmuziek, sluit De Vries met een Improvisatie over Psalm 31 in Franse-barokvormen wat meer aan op het zuidelijke karakter van het Oostkerk-orgel.
De overige drie historische orgels komen op CD II aan bod. In de Oud-Katholieke Sint-Augustinuskerk (voorheen de Lutherse Kerk) wordt het Duyschot/Müller-orgel gepresenteerd met Sweelinck en improvisatie. De klankkleuren van het Steevens-orgel in de Engelse Kerk passeren in twaalf geïmproviseerde variaties over ‘Awake, my soul, and with the sun’. Besloten wordt met Händel en improvisatie op het in 2010 gerestaureerde orgel in de Gasthuiskerk.
Het drietalige boekje bevat beschrijvingen van de bespeelde orgels en een programmatoelichting. Het geheel is rijkelijk geïllustreerd met foto’s van de kerken en orgels, ook de niet-bespeelde orgels met historische orgelkas.
Sietze de Vries – De historische orgels van Middelburg
CD I
Oostkerk: Ouvertüre (uit Klavecimbelsuite VII g-moll) (Handel); Nova Cyclopeias Harmonica, Ad malleorum Ictus Allusio (Muffat); Schmücke dich, o liebe Seele à 2
claviers et pédale BWV 654 (Bach); An Wasserflüssen Babylon à 2 claviers et pédale BWV 653 (Bach); Nun danket alle Gott à 2 claviers et pédale / il canto fermo nel soprano BWV 657 (Bach); Improvisatie: Psalm 31 in de vorm van een Franse Baroksuite (De Vries)
Doopsgezinde Kerk: Improvisatie Fantasia LvK 13B: ‘d Almachtige is mijn Herder en Geleide’ (De Vries)
CD II
Lutherse Kerk (thans St. Augustinuskerk): Vater unser im Himmelreich (4 versus en koraal) (Sweelinck); Improvisatie Psalm 29 (8 versus) (De Vries)
Engelse Kerk: Improvisatie LvK 378 ‘Awake, my soul, and with the sun’ (12 variaties) (De Vries)
Gasthuiskerk: Air with variations ‘The harmonious blacksmith’ (Handel); Variaties op een kinderlied (De Vries)
Label: JSB Records
Nummer: JSBM230617 (2cd)
Speelduur: 63’53 + 52’31
Booklet: 47 pagina’s (NE/DU/EN)
Prijs: € 20,00
Bestellen: www.jsbrecords.nl
