advertentie
Op zaterdag 13 oktober ging het Sweelinck Festival Amsterdam van start. De dagen daarop volgende werden masterclasses en concerten gehouden. Een verslag.
De masterclasses die dit Festival gehouden werden stonden in het teken van muziek maken. De docenten Gustav Leonhardt en Matteo Imbruno spoorden hun toehoorders aan om zich uiteraard te verdiepen in de materie, maar om daarna wel de stap te maken muziek te maken en niet om in de theorie te blijven. Wat die theorie betreft: beide docenten kwamen tot de conclusie dat het zeer lastig is om vast te stellen hoe Sweelinck en tijdgenoten speelden op hun orgels en clavecimbels. Er zijn uiteraard vingerzettingen bekend, maar die zijn niet altijd consistent. Daarbij kun je je uiteraard ook afvragen wat verzetting werkelijk zegt. Immers, welke twee toppianisten gebruiken bijvoorbeeld dezelfde vingerzettingen? Dit betekent niet dat vingerzettingen nutteloos zijn, ze geven namelijk niet alleen aan hoe iemand speelde, soms kun je hieruit articulaties of versieringen herleiden. Beide docenten wisten zo hun leerlingen te boeien met hun betoog. Zo legde Leonhardt onder andere het principe en de rol van het hexachord (do-re-mi-fa-sol-la) uit en het gebruik van polyfonie in composities van Sweelinck. Imbruno stond stil bij de ontwikkeling in de muziek ten tijde van Sweelinck en Scheidemann. Scheidemann gebruikte namelijk de nieuwe Italiaanse invloeden die Monteverdi in zijn composities had ontwikkeld. Beide docenten probeerden zo de muziek in het perspectief van hun tijd te plaatsen om daarmee een oriëntatiepunt te geven voor het musiceren. Naast de orgelmasterclass gaf Bernard Winsemius een masterclass voor de beiaard studenten.
De concerten stonden niet altijd in het teken van Sweelinck zelf, maar hadden af en toe ook de Amsterdamse connectie. Zondagavond speelde allereerst het Utrecht String Quartet. Dit strijkensemble speelde niet alleen bewerkingen van muziek van Sweelinck (Chromatische Fantasie en de zeer fraaie wereldpremière van de bewerking van Chiel Meijering van ‘Mein junges Leben hat ein End’), maar ook Strijkkwartet nr. 11 van Sjostakovich en Strijkkwartet nr. 1 in D-groot van Tsjaikovsky. Dit laatste werk uit 1871 vormde het spectaculaire slot van de avond. Gustav Leonhardt gaf op maandagavond een clavecimbelconcert in de Oude kerk. Leonhardt toonde wederom aan dat hij een groot toonkunstenaar is. De muziek sprankelde in het koor van de kerk op het clavecimbel. Na afloop gaf de grootmeester nog een toegift aan zijn enthousiaste publiek met het spelen van een Double uit de Engelse Suite nr. I van Johann Sebastian Bach. Tot slot was er dinsdagavond het concert met harp, viool en basso continuo. Harpiste Masumi Nagasawa speelde op een originele Naderman-harp uit het begin van de negentiende eeuw enkele Russische werken, composities van Krumpholtz en muziek van de bouwer van de harp zelf, Naderman. Violist Franc Polman en organist Henk Verhoef speelden deze avond werken van Corelli, Bach en Fischer. Aardige details: de muziek van Corelli werd rond 1714 in Amsterdam door Estienne Roger (her)uitgegeven en de viool van Polman werd in 1701 in Amsterdam gebouwd door Hendrik Jacobs. Jammer dat het kabinet-orgel in het koor teveel ontstemd was om samen te spelen met de viool, waardoor er gebruik moest worden gemaakt van een kistorgel. De concerten waren in ieder geval zeer afwisselend en stonden garant voor veel muzikaliteit. [SANDER MAARSMAN]
Donderdag ging het ‘2nd International Organ Competition – Jan Pieterszoon Sweelinck’ van start. Tot en met zaterdag 20 oktober zullen de negen kandidaten (drie per avond) spelen voor het publiek en de internationale jury bestaande uit Gustav Leonhardt, Anner Bijlsma, James David Christie, Leo van Doeselaar, Maria Nacy, Matteo Imbruno en Francesco di Lernia. De winnaar wordt zondagavond 21 oktober bekend gemaakt tijdens het slotconcert in de Oude Kerk.
© 2007 www.orgelnieuws.nl
