advertentie
“Al met al is deze DVD een perfecte smaakmaker en zal het veel mensen aansporen het orgel eens ‘live’ mee te maken.”
The Grand Organ of Liverpool Cathedral – DVD & CD
Overture to the Occasional Oratorio (Handel/Goss-Custard); Chaconne in D Minor (Bach/Goss-Custard); Four Sketches (Schumann); Grand March ‘Aïda’ (Verdi/Wells); Solemn Melody (Walford-Davies); Noël (Mulet); Toccata ‘Tu es Petra’ (Mulet); From ‘The Nutcracker Suite’: Danse de Fée Draguee & Danse Arabe & Danse des Mirlitons (Tchaikowsky/Tracey); Boléro de Concert (Lefébure-Wély); Will O’ The Wisp (Nevin); Lied to the Flowers op. 66 (Peeters); Lied to the Sun op. 66 (Peeters); Melody (Dawes); Toccata ‘Vom Himmel Hoch’ (Edmundson).
Label: Priory Records
Bestelnummer: PRDVD1
Prijs: normaal € 29,95
Muzikale interpretatie * * * * *
Programmakeuze * * * * *
Keuze van het instrument * * * * *
Kwaliteit van de opname * * * *
Informatie in het boeklet * * *
Grafische vormgeving (dvd en boekje) * * *
Klik hier om dit artikel te bestellen
De Britse kathedraalorganist is een archetype: relatief jong, mager, bebrild, snel pratend, snel lopend, snel spelend en ongelooflijk handig. Ian Tracey, organist van het fameuze Willis-orgel in de Anglicaanse kathedraal van Liverpool, voldoet aan haast alle kenmerken. Alleen zijn uiterlijk is totaal anders. Wie hem hoort en ziet vertellen over zijn orgel zou zweren dat hij zojuist van de training van zijn rugbyteam is teruggekeerd. Dat maakt hem overigens al gelijk een stuk sympathieker.
In maart 2007 realiseerde hij met het label Priory een indrukwekkende DVD over het al even indrukwekkende Willis-orgel uit 1923/26 (thans 146 registers). Groot is niet altijd mooi, maar Willis en de sponsors van het orgel hebben destijds kosten noch moeite gespaard er echt iets bijzonders van te maken. Dankzij een fors legaat werd het zelfs mogelijk om, ook in de toekomst, regulier onderhoud aan het instrument mogelijk te maken.
Tracey is gezeten achter de enkele jaren geleden toegevoegde, mobiele speeltafel in het transept. Terwijl hij vertelt over de geschiedenis van het orgel, zoomt de camera in op de indrukwekkende windmachines (om niet te zeggen: machinekamer), de hoogdrukstemmen en driekantige fluitencorpora. Zijn demonstratie van de diverse registergroepen is, zoals hij dit ook voor bezoekende orgelliefhebbers doet, snel en zeer efficiënt. Zonder ondertiteling zal dit voor sommigen wellicht iets te snel gaan, maar de echte orgelliefhebber herkent onmiddellijk de fraaie registergroepen. Uiteraard vertelt Tracey ook nog over zijn eigen belevenissen met dit orgel, hoe hij als leerling van Noel Rawsthorne diens opvolger werd en hoe hij het bezoek van paus Johannes Paulus II ervoer. Zeer boeiend, en ook belangrijk om deze DVD én het orgel op de juiste waarde te schatten, is zijn verhaal over de eerste organist van de kathedraal, Walter Henry Goss-Custard, die een meester was in het arrangeren van orkestwerken en met zijn populaire orgelconcerten een traditie vestigde in Liverpool, een traditie waar Tracey ook nadrukkelijk in wil staan.
Vervolgens speelt Tracey een programma dat voor Nederlanders bepaald ongewoon is. Wij hebben dan ook geen orgel van het kaliber Liverpool (alleen er aan denken of er over dromen is al ‘not done’) en de programmaopbouw lijkt ook een ratjetoe. Lijkt, want de Ouverture van Händel en de (viool)Chaconne van Bach zijn in feite voor dit orgel herschreven door Goss-Custard. Soms onherkenbaar, maar ongelooflijk fascinerend. Verder horen we Verdi’s Aïdamars en een briljant arrangement van Tschaikovsky’s Notenkrakersuite door Tracey zelf. Zeer te prijzen is het pleidooi dat Tracey voortdurend in zijn vele concerten houdt voor het werk van Flor Peeters. Ook op deze schijf doet hij dat en wel met twee delen uit diens Liedsymphonie. Naast twee werken van Henry Mulet (de onvermijdelijke maar hier briljant klinkende Tu es Petra) besluit Tracey met een Toccata “Vom Himmel hoch” van de Amerikaan Garth Edmunson, een weinig beklijvend werk volgens de beproefde Franse toccatastijl (‘orgel tartaar’)
Tijdens Traceys spel blijft de camera ons iets te veel op Tracey zelf gericht staan, al kunnen we dan wel zien hoe vanzelfsprekend zijn pedaaltechniek is, ook mogelijk gemaakt door het ergonomisch perfecte en gemakkelijk speelbare pedaalklavier. Een enkele keer zien we wat beelden uit de haven van Liverpool, beelden van het imposante kerkgebouw en beelden van opmerkelijke pijpgroepen (slordig genoeg net niet van die pijpen die je op dat moment hoort…).
Zowel op de DVD als de bijgeleverde CD lijkt het orgel met enige distantie opgenomen. Nu is de opstelling van het orgel niet alledaags: vrij hoog aan twee kanten op de hoeken van het koorgedeelte en de transepten in smalle, maar diepe nissen. De dynamische bandbreedte van het orgel is natuurlijk enorm. Een Full Swell met de kast dicht is hier echt een kathedraalorgel uit de verte, terwijl het volle orgel, inclusief de Tuba’s en al het andere speelgoed op hoge winddruk, gewoonweg niet adequaat te vangen is op geluidsdrager. Wie echter ooit dit orgel in Liverpool in het echt heeft beluisterd of bespeeld kan beamen dat de opname toch zeker recht doet aan de werkelijkheid. In het schip gezeten hoor je het orgel goed in al zijn ongelooflijke kleurenrijkdom, maar blaast het je gelukkig niet omver. Ook al demonstreert Tracey heel even de akoestische 64’ (die je dus niet hoort), de echte functie van dit register hoor je niet maar ervaar je pas in werkelijkheid, als deze brede sinusgolf het hele orgel als het ware de enorme ruimte van het gebouw in draagt. Een bijzondere ervaring.
Al met al is deze wat eenvoudig vormgegeven DVD een perfecte smaakmaker en zal het veel mensen aansporen het orgel eens ‘live’ mee te maken. [AART DE KORT]
Klik hier om dit artikel te bestellen
© 2007 www.orgelnieuws.nl
