In de crypte van de St. Paul’s Cathedral in Londen bevindt zich de OBE Chapel: een kapel die bestemd is voor ridders van de ‘Order of the British Empire’ – een soort Orde van Oranje-Nassau. Precies drie jaar geleden, is hier een nieuw orgel (20/IIP) geïnstalleerd. Het werd gebouwd door William Drake, en was het laatste dat hij voor zijn dood voltooide.
advertentie
Het instrument is geënt op het Engelse orgel van rond 1800. Maar Drake heeft er een Duitse draai aan gegeven, want het klinkt, met name in het ‘full chorus’ (prestanten + mixturen) forser en breder dan de instrumenten die toen door bijvoorbeeld J.C. Bishop, G.P. England en Th. Eliot werden geconstrueerd. Dat is te horen op een cd, die Timothy Wakerell, assistent-organist van de kathedraal van 2008 tot 2014, van het orgel heeft gemaakt.
Op deze cd is speelt Wakerell muziek uit de renaissance (Sweelinck, Bull), de barok (Buxtehude, Böhm. Bach), de achttiende eeuw (C.Ph.E. Bach) en de romantiek (Gade, Brahms, Saint-Saëns). En hij doet dat, ofschoon soms vluchtig, vlekkeloos, zoals het een assistant cathedral organist betaamt.
Speels en elegant klinken Bull’s ‘Goodnight’ en Sweelincks ‘Onder een linde groen’ dankzij een fijne Fifteenth (2′) op het Zwelwerk. Minder overtuigend klinkt romantische muziek: die komt vele malen beter tot zijn recht op de Willis in de ‘bovenkerk’. Maar bevredigender dan daar, klinkt het orgel in muziek uit de zeventiende en achttiende eeuw. Bijvoorbeeld in de Sonate in F van C.Ph.E. Bach. Of in het Praeludium in d van Buxtehude: wanneer hier het plenum wordt opengetrokken met een zacht ronkende zestienvoet eronder, lijkt het, dankzij de droge akoestiek van de OBE-kapel, wel alsof je in een Duitse dorpskerk zit.
De Drake wordt inmiddels intensief gebruikt. Niet alleen bij vieringen en concerten, maar ook bij een Organ Outreach-programma, waarin schoolkinderen kennis maken met het orgel. In de crypte van St. Paul’s krijgen ze een stevig instrument te horen.
Naschrift
In het cd-boekje wordt vol trots verteld dat Drake’s zwelwerk ‘a striking similarity’ vertoont met het echowerk van het oorspronkelijke kathedraalorgel (1695-1708) van Barent Smit / Bernard Smith. Dit valt echter te betwijfelen: Drake’s zwelwerk komt meer overeen met de toestand uit 1757, toen Crang het echowerk van Smith tot zwelwerk had omgebouwd, dan met de oorspronkelijke situatie.
Bovendien is het de vraag of de klank van Drake’s zwelwerk gelijkenis vertoont met die van het originele echowerk: van de orgels van Smith is immers geen enkele in originele toestand bewaard gebleven, en ‘far too little pipework remains’, om de klank ervan te kunnen reconstrueren (vgl. St. Bicknell: ‘The History of the English Organ’, p.137). Helaas…
The St Paul’s Gem
Timothy Wakerell plays the Drake Organ in the OBE Chapel of St. Paul’s Cathedral, Londen
Toccata in D minor BuxWV 155 (Buxtehude); Bull’s Goodnight (Bull); Onder een linde groen (Sweelinck); Vater unser im Himmelreich (Böhm); Ach wie nichtig, ach wie flüchtig (Böhm); Trio super Allein Gott in der Höh’ sei Ehr BWV 664 (Bach); Toccata and Fugue in F BWV 540 (Bach); Sonata in F Wq 70/3, H84 (C.Ph.E. Bach); Moderato in F from Drei Tonstücke Op. 22 No. 1 (Gade); Herzlich tut mich verlangen from Elf Choralvorspiele Op. 122 (Brahms); Allegro giocoso from Sept Improvisations Op. 150 (Saint-Saëns).
Label: Priory Records
Nummer: PRCD 1130
Speelduur: 78’56
Booklet: 12 pagina’s (EN)
Prijs: € 18,50
