Van Berkenwoude naar Beieren: Van den Heuvel-orgel in Außernzell in gebruik genomen

orgel aussernzell
Van den Heuvel-orgel, Pfarrkirche Maria Himmelfahrt, Außernzell (D) | © foto Van den Heuvel Orgelbouw

Op zondag 30 oktober is het Van den Heuvel-orgel in de Maria Himmelfahrtkirche in Außernzell (Beieren, D) in gebruik genomen. Het instrument is afkomstig uit de kerk van de Gereformeerde Gemeente te Berkenwoude.

Text Example

advertentie



Het orgel werd in 1981 door J.L. van den Heuvel Orgelbouw te Dordrecht gemaakt voor de Bethelkerk van de Gereformeerde Gemeente te Bodegraven. Het orgel kreeg 12 stemmen – waarvan een transmissie – verdeeld over Hoofdwerk, Nevenwerk en Pedaal. Op 10 december 1981 werd het orgel ingespeeld door Herman van Vliet die als adviseur bij de bouw betrokken was.

Berkenwoude

Toen door groei van de gemeente werd besloten tot de bouw van een nieuwe kerk, werd een groter (tweedehands) orgel aangeschaft. Het Van den Heuvel-orgel werd verkocht aan de Gereformeerde Gemeente te Berkenwoude. De overplaatsing werd uitgevoerd door de firma Nijsse, die bij deze gelegenheid de winddruk verlaagde en aanpassingen aan de intonatie doorvoerde.

Het Van den Heuvel in Berkenwoude | © orgelfoto.nl

Ook in Berkenwoude noopte groei van de gemeente tot bouw van een nieuwe kerk. In 2021 werd het nieuwe kerkgebouw met 450 zitplaatsen in gebruik genomen. Hierin wordt het Van Dam-orgel (1906, gebouwd voor de Nieuwe Kerk te Vlissingen) uit de Morgensterkerk te Middelburg na restauratie geplaatst door Flentrop Orgelbouw.

Außernzell

Het orgel van het vorige kerkgebouw in Berkenwoude heeft door bemiddeling van Van den Heuvel Orgelbouw nu een plaats gekregen in de parochiekerk van het Beierse Außernzell. Het instrument is recent door Van den Heuvel overgeplaatst.

Het orgel is geheel gereviseerd. De balg is opnieuw beleerd, de mechanieken nagezien en waar nodig is herstelwerk aan het pijpwerk uitgevoerd. De dispositie op twee punten aangepast op de plaatselijke muzikale praktijk. De Cornet IV is vervangen door een Sesquialter II, de Dulciaan 8 moest plaatsmaken voor een Fagott 8. Tevens werd de intonatie geheel herzien.

Het orgel heeft een plaats gekregen op een podium op de begane grond van de kerk. De oorspronkelijke donkere mahonietint van de orgelkas werd als niet passend bij het kerkinterieur ervaren en is opnieuw geschilderd in een lichtere eikenimitatie. Het snijwerk werd vervangen door nieuwe ornamentiek, passend bij de kerkarchitectuur.

Van den Heuvel-orgel, Pfarrkirche Maria Himmelfahrt, Außernzell (D) | © foto Van den Heuvel Orgelbouw

De aanschaf van het orgel werd mogelijk gemaakt door financiële bijdrage van 160.000 dollar van een oud-inwoner van Außernzell die op 18-jarige leeftijd naar de Verenigde Staten was geëmigreerd.

Het orgel werd op zondag 30 oktober ingewijd door Abt Marianus Bieber van het Bisdom Passau. Het orgel werd bij deze gelegenheid bespeeld door Franz Schmid en Franz-Xaver Oswald.

Klaviatuur Van den Heuvel-orgel Außernzell, met in eikenimitatie geschilderde kas | © foto Van den Heuvel Orgelbouw

Dispositie

Hauptwerk – C-g3
Principal 8
Rohrflöte 8
Octave 4
Mixtur III-V (2′)
Sesquialter II – af c1, 2022
Fagott 8 – 2022

Nebenwerk – C-g3
Hohlflöte 8
Rohrflöte 4
Nasard 2 2/3
Octave 2

Pedal – C-f1
Subbass 16
Principal 8 – tr. Hw

Werktuiglijke registers
Koppel Nebenwerk/Hauptwerk
Koppel Hauptwerk/Pedal
Koppel Nebenwerk/Pedal
Tremulant