advertentie
Orgelmakerij Van Eeken in Herwijnen is deze week in de werkplaats begonnen met het demonteren van een groot tweeklaviers orgel voor Japan. Het instrument komt te staan in de kapel van de Meiji Gakuin Universiteit in Tokyo waar het op 24 oktober in gebruik wordt genomen. Bij de bouw werd geadviseerd door Jacques van Oortmerssen.
“Wij willen orgels maken die zo goed zijn als oud”, zei Henk van Eeken afgelopen zaterdag tijdens een besloten presentatie van het instrument. “We hebben dit orgel gemaakt op basis van procesherhaling, een idee dat is ontwikkeld in het Göteborg Organ Art Center in Gothenburg. Wil je een orgel met de kwaliteiten van de oude bouwers, dan moet je nadoen wat zij deden.” Zo heeft de orgelmaker heeft het orgelmetaal bijvoorbeeld op zand gegoten en moet het metaal ook spoorelementen bevatten. “Al is het maar een klein percentage, het is van wezenlijk belang voor de kwaliteit van de toon”, aldus Van Eeken.
De Meiji Gakuin Universiteit wilde een orgel hebben waarop alle werken van J.S. Bach te spelen moesten zijn. Ook wordt het gebruikt bij het begeleiden van samenzang tijdens bijeenkomsten van de protestants-christelijke universiteit. Tot Van Eekens genoegen worden de Geneefse melodieën steeds meer gebruikt in Japan. “Er is zelfs een complete psalmberijming in het Japans gemaakt.”
De directie van de universiteit heeft orgel mede aangeschaft om zich te onderscheiden van andere universiteiten. Rector-maginficus Satoru Kuze noemt dit orgel het nieuwe symbool van Meiji Gakuin. “Kom daar maar eens om in Nederland”, zegt Van Eeken. “Daar hangt rond het orgel vaak een weg-men-ons-mentaliteit.”
Het instrument heeft een windvoorziening met zes spaanbalgen die met de voet worden bediend. Natuurlijk is er ook een elektrische windmachine, maar het treden geeft een mooiere wind, zegt de orgelmaker. “Tijdens concerten en bij diensten zullen de balgen vaak worden getreden”, heeft Van Eeken van zijn opdrachtgevers begrepen.
Dispositie
Manuaal C-d3
Prestant 8 discant dubbel
Quintadena 16
Viola di Gamba 8
Roerfluit 8
Octaaf 4
Gemshoorn 4
Quint 3
Superoctaaf 2
Sexquialter II
Mixtuur IV-V-VI
Trompet 8
Vox Humana 8
Rugwerk C-d3
Prestant 8 discant dubbel
Cornet III discant
Holpijp 8
Octaaf 4
Roerfluit 4
Nasard 3
Superoctaaf 2
Nachthoorn 2
Flageolet 1 1/2
Mixtuur III-IV
Dulciaan 8
Pedaal C-f1
Prestant 8
Bourdon 16
Roerquint 6
Octaaf 4
Holfluit 2
Ruispijp II
Mixtuur IV
Fagot 16
Trompet 8
Trompet 4
Werktuiglijke registers
Koppeling Manuaal aan Rugwerk
Koppeling Manuaal aan Pedaal Tremulant
Zes spaanbalgen
Temperatuur: Kellner-Bach
© 2009 www.orgelnieuws.nl
© 2009 fotografie: Henk van Eeken orgelmaker
