Op vrijdag 12 november is het gerestaureerde Van Oeckelen-orgel in de Protestantse Kerk van Akkrum opnieuw in gebruik genomen. het orgel werd gerestaureerd door Mense Ruiter Orgelmakers uit Zuidwolde.
advertentie
Het orgel van Akkrum werd in 1856 gebouwd door Petrus van Oeckelen ter vervanging van het te klein geworden orgel van Hillebrand. Dat orgel werd overgeplaatst naar de Stichtingskerk te Veenhuizen waar het enkele jaren geleden is gerestaureerd door Bernhardt Edskes. De toonhoogte van het orgel is dezelfde als van het voormalige orgel, a1=450 Hz.
Het Akkrumer orgel is door Van Dam rond 1900 bij een restauratie geherintoneerd (extra baarden aangebracht), van een tremulant voorzien en opnieuw geschilderd. Door de tijd heen is het oude materiaal vrijwel geheel ongeschonden bewaard gebleven. In de loop van de tijd is het echter door de tand des tijds erg lek en beschadigd geraakt.
Met behulp van de Brim-achterstandsubsidieregeling van het Rijk en bijdragen van het kerkbestuur, de provincie Friesland en een aantal culturele fondsen kon het orgel eindelijk met een laatste restauratiefase volledig worden hersteld. Het orgel is vanaf 1978 in diverse fasen gerestaureerd door Mense Ruiter Orgelmakers te Zuidwolde (Gr.): 1978, 1983, 2000 en de laatste fase in 2010: de klaviatuur, het pijpwerk en herstel van de intonatie.
Bij de eerste twee fasen was Willem Hüllsman als adviseur betrokken, bij de twee laatste Stef Tuinstra. Het orgel klinkt opvallend klassiek. Niets is nog echt romantisch bij dit instrument. De klankkleur van de frontprestant doet zelfs enigszins aan Freytag denken. Pas bij de tongwerken weet men weer dat men naar een typisch Van Oeckelen-orgel luistert.
De orgelkast is bij de laatste grote kerkrestauratie in 2000 opnieuw geschilderd door schilder De Graaf. Die beschildering is nu bijgewerkt door Lammert Muller. De frontpijpen konden slechts worden schoongemaakt maar niet opnieuw gepolijst. Ze zijn zo dun, dat er bij sommige tonen klankstabiliteitsproblemen zijn die anders niet meer te verhelpen zijn dan door ze te vervangen. Daarvan is uiteraard afgezien.
De ingebruikneming van het orgel in de Terptsjerke vond plaats op vrijdag 12 november 2010 . Het orgel werd bij die gelegenheid gepresenteerd door de orgelmakers en adviseur Stef Tuinstra. Op zondagmorgen 13 november werd een feestelijke kerkdienst gehouden waarin de kerkelijke gemeente met medewerking van het koor Euphonia voor het eerst na jaren weer bij het orgel kon gaan zingen.
Dispositie
Hoofdwerk C-f3
Bourdon 16
Prestant 8
Holpijp 8
Octaaf 4
Nachthoorn 4
Fluit 2
Mixtuur III-IV B/D
Cornet IV D
Trompet 8 B/D
Bovenwerk C-f3
Fluit Douce 8
Salicionaal 8
Viola di Gamba 8
Octaaf 4
Fluit 4
Fluit 2
Vox Humana 8
Pedaal C-d1
Aangehangen
Werktuigelijke registers
Manuaalkoppel B/D
Tremulant
Afsluiting Hoofdwerk
Afsluiting Bovenwerk
Tremulant
Evacuant
© 2010 fotografie: Mense Ruiter Orgelmakers, Zuidwolde (Gr.)
