advertentie
Wat moet een mens met twee doorgezaagde harmoniums?
Voor wie het harmonium kent van naam, maar weinig weet van de techniek, een unieke kennismaking. Een drukwindharmonium én een zuigwindharmonium radicaal doormidden gezaagd. Zo krijgt u inzicht in de techniek en de verschillen tussen beide systemen. Dit is wellicht de meest opvallende blikvanger op de traditionele Jaardag van de Harmonium Vereniging Nederland.
Op 3 november organiseert de Harmonium Vereniging Nederland (HVN) haar traditionele Jaardag. Deze keer in de Bethelkerk aan de Groen van Prinstererlaan 2 te Barneveld. Van 13:00 tot 17:00 is iedereen welkom om te genieten van een tweetal concerten. Dirk Luijmes (harmonium)en René Berman (cello) spelen muziek van Cor Kint en tijdgenoten. In dit concert wordt gebruik gemaakt van een Mustel drukwindharmonium, én van een uniek zuigwindharmonium van Liebig. Uniek omdat het óók beschikt over een expression, bij zuigwindharmonium een zeldzaam verschijnsel. Op de Jaardag ook de traditionele harmoniumbeurs. Harmoniums (bespeelbaar), bladmuziek, en een scala aan andere zaken rond het harmonium, waaronder de elfde editie van de Harmoniumkalender.
In deze editie van Vox Humana
• Van de voorzitter: met een indringend inkijkje in moderne literatuur waaruit blijkt dat in het verscheurde Afghanistan het harmonium leefde en nog steeds leeft.
• Jaardag: Het volledige programma van deze dag. Ook te lezen op www.harmoniumvereniging.nl
• Harmonium & Techniek: Een vakantiefoto van Dick Sanderman, waar het harmonium een wel erg onverwachte rol speelt.
• Harmonium kalender: De elfde editie van de Harmoniumkalender is er weer. Twaalf instrumenten met alle bijbehorende gegevens vinden op deze kalender weer hun weg naar trouwe afnemers van over de gehele wereld!
• Cor Kint: De concerten op de Jaardag cirkelen rondom de harmoniumcomposities van de violist Cor Kint. Over Cor Kint zijn slechts met veel moeite gegevens te vinden. In dit artikel zijn biografie en een voorzichtige aanzet tot een analyse welke invloeden Kint deden besluiten voor orgel en harmonium te componeren.
• Opluslijst Cor Kint: De beschikbare bronnen geven een fragmentarisch overzicht van zijn oeuvre. In deze editie van Vox Humana verschijnt voor het eerst in druk de volledige opuslijst van zijn werken welke tot op heden bekend zijn.
• Bladmuziek besproken: Solitude Op. 19 nr. 2: Aansluitend aan de biografie en opuslijst bespreekt Dick Sanderman in detail één van de harmonium composities. Voorzien van speel-technische aanwijzingen en waar nodig correcties van opzichtige fouten in oude drukken van dit werk.
• De fabricage van harmoniumtongen in Europa: de harmoniumhandelaar Gustav Weischet in Borna, verwierf in 1911 de eigendomsrechten van de harmoniumbouwer “fa. Lindholm” ook van “Magnus Hofberg” (1930) en “Mannborg” (1961). Waardoor het trio Lindholm-Mannborg-Hofberg, dat zich in 1890 vanuit Zweden in Duitsland vestigde en daar een harmoniumfabriek stichtten, waarna later elk voor zichzelf ging werken, uiteindelijk weer in één bedrijf verenigd is. Gustavs zoon Joachim deed uitvoerige studie naar de fabricage van harmoniumtongen in Europa, tongen die vervaardigd werden met de 22 machines afkomstig uit het bedrijf van Mason & Hamlin. Het resultaat van zijn studie in deze editie van Vox Humana.
• Uit het Harmonium Museum Nederland: Een uitvoerig verslag van de 1e fase van de restauratie van het grootste Pedalion pedaalharmonium ooit gebouwd, een 3 klaviers met 17 tongenrijen. Gebouwd, tot verbazing van velen, in 1942, midden in de donkere jaren van de oorlog. Er is maar één exemplaar gebouwd, nu te bewonderen – en desgewenst te bespelen – in het Harmonium Museum Nederland, gevestigd in Barger-Compascuum (Emmen).
• Vraag en aanbod: In deze rubriek waarin harmoniums te koop aangeboden worden, een evenzeer uniek instrument als hierboven. Ook hier slechts één exemplaar gebouwd. Dit instrument werd gebouwd door de nog altijd bestaande firma Olof Lindholm. Met als bijzonderheid dat het instrument, gebouwd in 1953, een intonatie heeft gekregen in het klankbeeld van de neobarok. Hoge vulstemmen, repeterende Mixtuur II en twee repeterende Zimbels. Hier 16 spel met 17 tongenrijen. Mogelijk komt dit instrument binnenkort naar Nederland, als dat lukt, dan kan het harmonium op afspraak bespeeld worden.
• Trappen is milieuvriendelijk: Voor het eerst in Vox Humana een bijdrage met een “columnesk” karakter. Harmoniumspelers moeten zelf trappen voor de wind. Uiteindelijk lokt de schrijver uit dat op de Jaardag massale samenzang rondom het harmonium zal weerklinken, met als knipoog naar de locatie te Barneveld het gezamenlijk aanheffen van het (onofficiële) Gelderse Volkslied uit de aloude bundel: “Kun je nog zingen, zing dan mee.”
© 2007 www.orgelnieuws.nl
