advertentie
Albert de Klerk
Gemma Coebergh, Adema-orgel St. Josephkerk, Haarlem.
Voorspel gezang 248 (LvdK) ‘Geweldige gedreven wind’
Voorspel gezang 124 (LvdK) ‘O kom, o kom Emmanuel’
uit Octo fantasiae super themata gregoriana (1954):
Ave maris stella; Te lucis ante terminum; A solis octus cardine; Salutis humanae Sator
Parafrase over ‘Vexilla Regis’(1936)
Dominica XVII post pentecosten (1961):
Ante Itroitum; Post Offertorium; Post Communionem; Post Benedictionem
Variaties over ‘O Jesu Soet, verleen mi doch confoort (1941)
Koraalvoorspel ‘Christe, du bist licht ende dag’(1951)
Uit Octo fantasiae super themata gregoriana (1954):
Invicte, martyr, unicum; Concordi laetitia; Auctor beate saeculi ; Jesu, corona virginum
Uit 10 Orgelwerken (1946): Interludium, Pastorale
Uit 10 Inventionen (1945): Grave, Siciliano
Uit Manuaalstukken:
Een kindekijn is ons geboren (1944)
Rustig Capricio voor Bernard Bartelink (1996)
Uit: 12 Images (1969): Impetuoso; Grazioso
Postludium (1943)
Label: Prestare – ZWF 3331542 Zwoferink CD-productions
Speelduur: 63’29’’
Boekje: 36 pagina’s (Nederlands, Engels, Duits, Frans)
Prijs: € 22,50
Muzikale interpretatie * * * *
Programmakeuze * * * *
Keuze van het instrument * * * *
Kwaliteit van de opname * * *
Informatie in het boeklet * * *
Grafische vormgeving (cd en boekje) * *
Klik hier om dit artikel te bestellen
Albert de Klerk (1917-1998) was een innemend mens. In 1969 schrijft hij de bundel ’12 Images’(Twaalf afbeeldingen) met korte composities waarin hij zijn studenten aan het Amsterdams Conservatorium typeert. De studenten kregen de muziek bij De Klerk thuis, waar hij elk jaar zijn orgelklas uitnodigde. Zijn werkzame leven lang stuurde de bekende organist van de Haarlemse Josephkerk korte composities aan vrienden en bekenden om ze te feliciteren met een verjaardag, een jubileum of een geboorte.
Bij het beluisteren van de cd met zijn muziek bleef dat aspect van De Klerks persoonlijkheid in mijn gedachten. Vrijwel nergens maakt de componist veel lawaai met het orgel. Het is – afgezien van het eerste en laatste werk – een vriendelijke, tedere cd met welhaast tijdloze muziek. Neem het ‘Rustig Caprice’ voor Bernard Bartelink. Het hele stuk door klinken B’s, de initialen van Bartelink en het stukje van twee minuten telt 25 maten. Inderdaad: de Bavo-organist kreeg de muziek ter gelegenheid van zijn 25-jarig jubileum als organist van de Haarlemse kathedraal.
Zulke korte stukjes, samen met zijn intense liturgische betrokkenheid, maken De Klerk tot een unieke componist. Natuurlijk zijn invloeden hoorbaar van Hendrik Andriessen en César Franck, maar dan vriendelijker en recht op de medemens gericht. Natuurlijk kende De Klerk de impressionisten. En hij kende zijn medium, het orgel. Hij wist zich erop perfect uit te drukken, want hij had een rijke fantasie en een gezond gevoel voor humor.
De Klerk krijgt de laatste tijd veel aandacht. Eind vorig jaar promoveerde Limburger Gerard Sars op de liturgische improvisaties van de Haarlemse meester. Nu is er dus ook deze cd van zijn oud-leerling en opvolgster Gemma Coebergh (1945). De schijf is, hoe kan het ook anders, opgenomen in de Haarlemse Josephkerk. Ruimtelijk en met aardig wat kerkgeluid. Het orgel is net niet helemaal strak gestemd. En juist al die dingen storen bij deze cd niet. Ze geven juist toegevoegde waarde. Je ziet die oude man met gerimpeld gezicht voor je – geen strakke jonge man. Het is als het dagelijks leven, waarin orgelpijpen soms net een beetje naast de toon staan. Het is de muziek van een man van die van het leven hield en de mensen om hem heen. En van God. Anders becommentarieer je de gregoriaanse melodieën niet zoals hij het deed. Anders schrijf je niet zulke voorspelen bij protestantse koralen.
Niet voor niets was het lied ‘Heer Jezus heeft een hofken’ zijn favoriete thema om over te improviseren. In dat hofje kwam hij graag, dat kun je horen. In die kleinschaligheid, dicht bij de Verlosser. Coebergh slaagt erin dat te laten horen. Wie het snapt, moet deze cd kopen. [JAAP ROTS]
Klik hier om dit artikel te bestellen
© 2007 www.orgelnieuws.nl
