Nieuw orgel voor ‘De Bron’ Assen-West

Text Example

advertentie



Op 31 oktober werd het orgel van kerkgebouw ‘De Bron’ van de Protestantse wijkgemeente Assen-West in gebruik genomen. Het werd gebouwd door Orgelmakerij Steendam te Roodeschool.

De wijkgemeente Assen-West van de Protestantse Gemeente Assen maakte tot 2003 gebruik van de Marturiakerk met daarin het Van Gruisen-orgel. De kerk werd gesloten om plaats te maken voor de Multi Functionele Accommodatie Marturia, waaronder behalve de kerk ‘De Bron’ ook een school, kinderopvang, peuterspeelzaal, gezondheidscentrum en appartementen vallen. Het Van Gruisen-orgel van de Maturiakerk werd gedemonteerd en ligt thans opgeslagen in afwachting van restauratie en een nieuwe bestemming. Na enkele jaren te hebben gekerkt in ‘Het Anker’ kon de wijkgemeente Assen-West in mei 2008 het nieuwe kerkgebouw ‘De Bron’ betrekken..

Orgelmakerij Steendam kreeg de opdracht om voor de nieuwe kerkzaal een orgel te bouwen. Daarbij werd gebruik gemaakt van de windladen en het grootste deel van het pijpwerk van een orgel van Van den Berg & Wendt dat in 1965/66 werd gebouwd voor de gereformeerde Bethaniëkerk in Arnhem-Presikhaaf. In 2002 verwierf Steendam het orgel, nadat het Arnhemse kerkgebouw werd gesloten om vervolgens in 2007 te worden gesloopt. De klaviatuur vond een plaats in een orgel in Vlijmen, pijpwerk en laden kwamen in opslag in Roodeschool.

Voor het Steendam-orgel van ‘De Bron’ werd een nieuwe essenhouten kas gemaakt. Het bij de kerkinterieur aansluitende ontwerp kwam tot stand in samenwerking met architectenbureau Axes. Steendam verzorgde eveneens het ontwerp en de uitvoering van het bijpassende houten meubilair van het liturgisch centrum. De koperen frontpijpen zijn in twee waaiers gegroepeerd, gelakt in drie verschillende kleuren.

Mechaniek en windvoorziening werden nieuw aangelegd in respectievelijk eiken en grenen. De klaviatuur is afkomstig uit voorraad van de orgelbouwer, het pedaalklavier en de orgelbank werden nieuw gemaakt.

De windladen zijn haaks op het front geplaatst; van links naar rechts: Pedaal, Hoofdwerk, Nevenwerk. Het laatstgenoemde werk was in het Van den Berg & Wendt-orgel als Rugwerk uitgevoerd.

Steendam heeft er naar gestreefd een vroeg negentiende-eeuws klankbeeld te realiseren. Met name in de mensurering van de aanwezige fluitregisters werd aansluiting gevonden bij dat klankconcept. Andere registers werden vervangen of verplaatst. Ten opzichte van de Arnhemse situatie zijn de Woudfluit 2 en Octaaf 2 van plaats verwisseld. De repetities in de Mixtuur zijn gewijzigd en de samenstelling werd gereduceerd van IV-VI naar III-IV. De Schalmei 8 van het Hoofdwerk is vervangen door een Fagot 8 uit de voorraad van de orgelmaker.

Op het Nevenwerk is de Quintfluit 1 1/3 opgeschoven tot Nasard 3, aanvullend pijpwerk kwam uit de voorraad van Steendam. Van de oorspronkelijke Sesquialter is het tertskoor gebruikt, opgeschoven en ingekort om een wijdere mensuur te verkrijgen. Een deel van het quintkoor werd gebruikt ter aanvulling van deze Terts 1 3/5

Voor de van oorsprong getransmitteerde Hoofdwerk-Prestant 8 in het Pedaal is een Gedekt 8 geplaatst (uit voorraad orgelbouwer). De Quintadeen 4 is niet teruggeplaatst. Van de Fagot 16 van Van den Berg & Wendt zijn alleen de mahonie stevels en koppen hergebruikt voor een verder nieuwe Basson 16

Tot slot werd het orgel geheel geherontoneerd. Om een grotere draagkracht en een mildere klank te bewerkstelligen zijn de voetopeningen van pijpen verkleind, kernspleten en opsneden vergroot en is de winddruk opgevoerd. In de bas hebben sommige pijpen kernsteken gekregen.

Op 31 oktober werd het orgel in gebruik genomen. Het orgel werd bij die gelegenheid bespeeld door adviseur en organist van de kerk, Wietse Meinardi. De zondag daarop, 2 november, werd het voor het eerst in de kerkdienst gebruikt.

Dispositie

Hoofdwerk C-g3

Prestant 8

Roerfluit 8

Octaaf 4

Octaaf 2

Mixtuur III-IV

Fagot 8

Nevenwerk C-g3

Holpijp 8

Octaaf 4

Speelfluit 4

Nasard 3

Fluit 2

Terts 1 3/5

Pedaal C-f1

Subbas 16

Gedekt 8

Octaaf 4 (gereserveerd)

Basson 16

Koppelingen

Hoofdwerk + Nevenwerk

Pedaal + Hoofdwerk

Pedaal + Nevenwerk

Tremulant (gehele werk)

Temperatuur: evenredig zwevend

© 2008 www.orgelnieuws.nl

© 2008 foto Orgelmakerij Steendam