Het Adema-orgel van de St. Calixtuskerk in Groenlo is in de afgelopen maanden verplaatst van het transept naar de koorzolder aan de westzijde van de neogotische kerk. Daarmee is de vergelijkbare positie hersteld die het 36 stemmen tellende orgel in 1926 had op zijn oorspronkelijk locatie in de HH. Nicolaas en Barbarakerk (‘De Liefde’) in Amsterdam-West.
Het orgel van ‘De Liefde’ werd gebouwd door Sybrand P.H. Adema. Het ruim gedisponeerde tweeklaviersorgel verraadt invloeden van de Franse romantiek, wat onder meer tot uitdrukking komt in de tongwerkbezetting.
Groenlo
Na sluiting van de Amsterdamse kerk werd het orgel in 1990 gedemonteerd en in 1993 geplaatst in de rooms-katholieke Sint Calixtuskerk in Groenlo. Het orgel kreeg een plaats op de begane grond van het zuidertransept waar ook het koor werd opgesteld.
Bij de overplaatsing werd de pneumatiek vervangen door elektro-pneumatiek en werd de speeltafel verrijdbaar opgesteld. De dispositie die in 1965 door Hubert Schreurs (Adema’s Kerkorgelbouw) was ‘opgefrist’ werd bij de overplaatsing gereconstrueerd.
Koorzolder
Als afsluitend onderdeel van de restauratie die de Groenlose kerk in de afgelopen jaren heeft ondergaan, werd besloten de eenheid van de kerkruimte weer te herstellen door het Adema-orgel en het zangkoor te verplaatsen naar de koorzolder die zich aan de westzijde, deels in de toren, bevindt. Het Gradussen/Verschueren-orgel (25/IIP, 1875/1942) dat zich op deze plaats bevond werd eind 2011 gedemonteerd.
De verplaatsing van het orgel, evenals het kerkgebouw een rijksmonument, kon plaatsvinden met toestemming van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. De werkzaamheden werden, gecombineerd met groot onderhoud aan het instrument, uitgevoerd door Adema’s Kerkorgelbouw uit Hillegom.
Afronding
De afronding van de restauratie van het kerkgebouw werd op het patroonsfeest van St. Calixtus op zondag 14 oktober gevierd met een plechtige eucharistieviering waarin kardinaal Eijk als hoofdcelebrant optrad.
Dispositie
Groot Orgel C-g3
Principaal 16
Bourdon 16
Prestant 8
Fluit harmoniek 8
Salicionaal 8
Holpijp 8
Violon 8
Octaaf 4
Fluit gedekt 4
Octaaf 2
* Cornet V discant
* Mixtuur III-VI
* Trompet 8
* Klaroen 4
Reciet Expressief C-g3
Viool Prestant 8
Viola di Gamba 8
Bourdon 8
Vox Celestis 8
Quintatoon 8
Aeoline 8
Violine 4
Fluit Harmoniek 4
Piccolo 2
* Viool Mixtuur II-V
* Fagot 16
* Trompet Harmoniek 8
Fagot-Hobo 8
* Klarinet 8
Vox Humana 8
Pedaal C-f1
Contrabas 16
Subbas 16
Openbas 8′
Cello 8′
* Openfluit 4′
* Bazuin 16′
* Trombone 8′
Werktuiglijke registers
• Uitgevoerd als treden
Comb. Reg. Ped. (*)
Comb. Reg. Man. I (*)
Comb. Reg. Man. II (*)
Superoct. I
Tremulant – Manuaal II
Expression II
Cresc – decresc
Man. I + II
Ped. + I
Ped. + II
Suboct. I
Suboct. II
Expression II
Cresc – decresc – registercrescendo
II – I
I – P
II – P
Suboct I
Suboct II
• Pistons
Automatisch Pedaal – Oplosser
P – MF – F – FF -T – Oplosser
Vrije Combinaties 1, 2 en 3
Cresc – decresc – Oplosser