Text Example

advertentie

In de St. Nicolaaskerk te St. Nicolaasga wordt op Eerste Paasdag het door Bakker & Timmenga gerestaureerde Ypma-orgel opnieuw in gebruik genomen. Op zaterdagmiddag 7 mei vindt de officiële inspeling plaats.

Ypma bouwt het orgel in 1871 voor de St. Jacobuskerk te Akersloot. Ergens in de eerste decennia van de twintigste eeuw wordt de Quintfluit 3’ vervangen door een Voix Céleste 8’. In 1962 voert de firma Vermeulen te Alkmaar ingrijpender werkzaamheden uit. De windladen worden hersteld en van telescoopveren voorzien. Het orgel wordt achterwaarts verplaatst. Daarbij wordt de achterwand verwijderd. De magazijnbalg van Ypma vervangt Vermeulen door een kleiner exemplaar. Tenslotte worden twee dispositiewijzigingen doorgevoerd: de Voix Céleste wordt vervangen door een Quint 1 1/3’ en het Bovenwerk wordt voorzien van een Dulciaan 8’.

Begin jaren 70 wordt de neogotische kerk van Akersloot vervangen door een nieuw kerkgebouw. Voor het Ypma-orgel is geen plaats meer. Een nieuwe bestemming wordt gevonden in de rooms-katholieke St. Nicolaaskerk in St. Nicolaasga, waar het een Vermeulen-orgel uit 1922 vervangt. In 1975 wordt het orgel geplaatst, nu uitgebreid met een zelfstandig pedaal van vier (deels gebruikte) registers. Op de plaats van de Quint 1 1/3’ komt een Flageolet 1’. De nieuwe locatie vereist echter nog wel enkele aanpassingen aan de plaatsing van de klaviatuur en de mechaniek.

De plaatsing van het orgel in de nis tussen schip en torenruimte blijkt niet probleemloos voor de uitstraling van de orgelklank. Al in 1979 wordt getracht dit te verbeteren door verhoging van de winddruk van 70 naar 85 mm en een herintonatie door Vermeulen. Echter zonder bevredigend resultaat.

In 1989 brengen vrijwilligers onder leiding van Johan Kuipers een afscheiding tussen torenruimte en kerk aan en wordt het orgel van een nieuwe achterwand voorzien. Ook wordt het dak van de orgelkas(van plaatmateriaal) vervangen.

Aan het begin van de 21ste eeuw blijkt een restauratie noodzakelijk, onder meer door lekkage in de windladen. Onder advies van Dr. Ton van Eck namens de Katholieke Klokken- en Orgelraad is het orgel gerestaureerd door Bakker & Timmenga te Leeuwarden. De kleine balg uit 1962 is vervangen door een grotere, gebruikte magazijnbalg. De laden zijn hersteld, de telescoopveren verwijderd. De later aangebrachte flexibele conducten zijn vervangen door loden conduct. Het orgel is in- en uitwendig schoongemaakt. Mechaniek en klaviatuur zijn gereviseerd. De Flageolet uit 1975 is vervangen door een Quintfluit 3’ in passende factuur. Tenslotte is het orgel onderworpen aan een herintonatie, waarbij met name ingrepen uit 1975 zijn teruggedraaid.

Op zondag 24 april (Eerste Paasdag) wordt het orgel tijdens de viering in gebruik genomen. Het orgel wordt in de liturgie bespeeld door organist Y. van der Wal.

Zaterdag 7 mei vindt de officiële inspeling van het gerestaureerde orgel plaats met een concert door adviseur Ton van Eck. Aanvang 15.00 uur.

Dispositie

Hoofd-Manuaal C-f3

Bourdon 16

Prestant 8

Holpijp 8

Salicet 8 – C-H uit Prestant 8

Octaaf 4

Fluit 4

Quint 3

Octaaf 2

Mixtuur III-IV

Cornet IV

Trompet 8

Bovenwerk C-f3

Prestant 8 – C-E uit Bourdon 8

Bourdon 8

Viola di Gamba 8 C-H uit Bourdon 8

Roerfluit 4

Quintfluit 3

Speelfluit 2

Dulciaan 8 – 1961

Pedaal C-d1

Subbas 16 – Vermeulen, 1922, uit voormalige orgel

Prestant 8 – ca. 1900, geplaatst 1975

Octaaf 4 – ca. 1900, geplaatst 1975

Bazuin 16 – 1975

Werktuiglijke registers

Manuaalkoppel

Pedaalkoppel – (Hoofd-Manuaal)

Tremulant – (Bovenwerk)

gegevens met dank aan Dr. Ton van Eck